steenkool

 't Sjwats laoch is ing fantasie-jesjiechte i mieëdere dele.


Deel tsing

 

 


(laat u voorlezen!) 

 

Wesseljeld

 

Bij d’r bekker kome en junt de lu wie jiddere mörje. Ze kalle wie ummer uvver ’t weer, de krankhete en de anger lu.
‘Has te ’t jehoeëd,’ zoeë vingt mennieje jesjiechte aa.
Óp eemoal zeët de mam van d’r Ielja: ‘De tuut.’
In d’r winkel is ’t muus-jenssjtil.
‘Iech han ’t jehoeëd, de tuut.’
De lu dunt jraad of ze ’t nit jehoeëd han.
Effe is ’t nog sjtil.
Inne man mit ing kap óp is d’r ieëtsjte deë jet zeët.
‘Kiek, doe han iech…’
Mit d’r kop eraaf pakt ing vrauw  flot de tuut broeëd die vuur heur óp de tieëk likt. Wen ze heur taesj tsouwmaat, kiekt ze sjtiekem eróp. De mam van d’r Ielja kiekt heur aa. Deep in de oge. De vrauw drieënt ziech um en leuft sjui eroes. Bij de duur klinkt jet wat óp 'adieë' liecht. Óp de tieëk likt nog ’t wesseljeld, dat hat ze verjaese. De mam van d’r Ielja pakt ’t jeld en deed ’t in d’r sjótsel. Deë daag hat ze ’t woad ‘tuut’ nit mieë jezaad. In dat kót moment hat ze in de oge van die vrauw jenóg jezieë. Dizzenoavend zal ze heur bezukke. Ze wees woa ze woeënt. Noadat ’t jesjef jesjlaose is, jeet ze ieëtsj noa heem. In de hofnoeng heur kink heem tse vinge, leuft ze mit jroeëse sjtep. Mar óch d’r tswiefel waast. ’t Hoes is leëg. De troane sjtreume uvver de bakke. Vermiesjt mit de krummele van ’t aldaags broeëd. Nit zoeë zieër jaese um d’r jesjmak mar mieë um tse kanne lofe en tse kanne sjtoa. Jraad wied jenóg en lang jenóg. Noa ’t jesjef, d’r berg mit de jries sjting of … ’t loach. ’t  Vingt aa duuster tse weëde, wen ze eroes jeet. ’t Is jraad of ze an de uvverzie ing jardieng ziet beweëje. Mar dat kan heur nuuks sjeële. In ing taesj van d’r jas hilt ze ’t wesseljeld vas. Drei sjtroase wieër broecht ze mar tse lofe. Ze sjelt aa en waad effe. Mar de duur jeet nit óp. Mit inne jeboage vinger klopt ze óp de duur. Durch de dikke jardienge vuur de vinster kan ze nit zieë of inne heem is. Mar ze kan ziech nit vuursjtelle, dat de vrauw urjens angesj is. In heur oge hat ze zoeëvöal angs jeleëze, dat ze jet tse verberje hat. Tse verberje in heur eje welt, in heur eje hoes. De mam van d’r Ielja duit d’r mónk teëje ’t sjlusselslaoch.
‘Iech bring ’t wesseljeld.’
Lanksaam jeet de duur e bis-je óp. Ing hank sjtikt eroes. Ze pakt de hank vas.
‘Vier mósse ós de hank jeëve, dat is mieë weëd wie alle jeld.’
De duur jeet wieër óp. De vrauw kiekt um de duur.
Ze winkt: ‘Flot.’
In d’r jank is ’t duuster. Oes ’t tsimmer sjiengt e bisje lit. Boave d’r dusj hingt ing kling lamp an d’r plavong. Ze zetse ziech óp de ainfache sjteul. De mam van d’r Ielja maat ziech d’r jas los.
‘Doe móts diech nit ópsjlisse in d’r duuster. Da sjtiks te in d’r eje angs.’
De vrauw lekt d’r kop óp d’r dusj en kriesjt. An de moer hange foto’s van drei manslü in ing lies.
‘D’r man?’
Ze kunt reët en veëgt ziech de troane aaf. ‘Joa en de tswai jonge.’
De mam van d’r Ielja lekt de heng óp heur heng. ‘De tuut?’
De vrauw knikt.
‘Noeëts mieë jezieë?’
De vrauw knikt alwerm.
‘Mienne man óch nit mieë,’ zeët de mam van d’r Ielja.
‘Vanaaf jister mienne zoon óch. Iech jon ze zukke.’
De vrauw trukt de sjouwere óp.