jannewaar I

Zieëlieg

Vrüskauw in de krisvakans. Blauw loeët. De zon sjiengt e zommerjeveul. Lü lofe i dikke jes an duur. Heem sjmaacht d’r Glühwein vuurdat e aafjekeuld is. D’r naatshimmel is wie inne krisboom. Sjterekloar. D’r posbode bringt in d’r mörje de letste kriskate. Zieëlieg krismes. E kink is jebore. ’t Darf jinne pap han. Waal ing mam. Wie d’r zoam jelaad is, is e wónger. Wie ’t jebeerd weëd bliet ónjewis. Jeleuf dat mar, keëke ze van d’r kansel. Ze legke e lake druvver. Zieëlieg Nuijoar. E nui joar is jebore. ’t Darf inne naam han. E jezich va jidder miensj. D’r zoam jelaad in ’t jóds va jidder daag. Jebeerd oes d’r sjoeës van de tsiet. Jeleuf zingt leefde. Inne engel sjleet de vlüejel oes.

jannewaar II

Winkterrouw

In ing naat moalt d’r Könnik Winkter mit wiesse verf va wasser e jroeës landsjaf. Beum en sjtrüch. Pienzel uvver jidder teks-je en jraassjpier.
Bevrüst wasser i ies.
Loeët i vlokke.
Oam va lü, vuchde i damp.
Flüssieg wie wasser. Lieët wie loeët. Vas wie ies.
Wólke drieve. Kauw daalt neer i verf van d’r künstler Winkter. ’t Bringt vräud. Lü sjaatse, sjliette, roetsje, sjpatsere, kniepse bilder.
De winkterrouw.
E jeveul va leefde, vas i miensjeheng die ziech umerme.
Leefde, sjtreumend wie wermde durch ’t lief.
Leefde drievend wied, wieër wie alle tsiete, wie e miensjeleëve.
Jeboage vare ze uvver bevrore wasser. De sjaatsere hingeree, sjnieëend durch d’r wink. Kilometere wied durch ’t vlakke land.
Sjnelheet óp iezer. Thialf óp ies.
Sjwesend, oamend, drievend.

jannewaar III

D’r toer

In jadens hange hei en doa nog krislempjer. De lü hant jewaad bis Drei Könnigke. D’r sjloes van de kristsiet. Doanoa kanke ze de lempjer nit jód óprümme. Ze hange ónger d’r sjnei. Óch in de winkelsjtroas hange uvver de sjtroas krislempjer. De jieëvele van de jesjefter zunt nog jetseerd mit jreun sjlingere.
In ing etalaasj sjtunt klone.
Klone mit ballonge. Klone óp e benks-je. Klone die sjpringe. Klone mit monneka. Klone hank i hank. Klone in alle tsoate.
Bis vuur kóts sjtonge in dezelfde etalaasj nog engele.
Engele óp e wulks-je. Engele die sjweëve. Engele mit harp. Engele neëveree. Engele in alle tsoate.
De klok in d’r toer an de anger zie van de winkelsjtroas sjleet. Mit Sylvester sjloge de troerklokke nog vuur d’r oavend vool. De bejrebnis van inne pastoer. Heë woar lang jeleie d’r bouwpastoer van de kirch. D’r toer woar e jesjenk van de noaberlü. D’r bisjof lieët de kirch aafbrèche.
Ze zose in de kirch, de jonglü va vruier. Jries durch de joare. Ze nome absjied va hönne pastoer. Hönne toer.
Langs d’r weëg ligke nog heuf sjnei. De klone in de etalaasj laache de lü aa. Vasteloavend is óngerweëgs. Absjied van de krismes. De nui tsiet waad. Wurpt d’r sjatte vuuroes. Oane toer. Mar waal mit engele.
‘t Zunt noen klone.

jannewaar IV

Boa

Uvver de sjtroas hingt e jroeës dóch. I bónkte lettere sjteet dróp jesjrève: meidenzitting. Hü is d’r daag dat de vrauwlü vasteloavend viere. De manslü kómme uvver tswai wèche an de rij. Da sjteet óp ’t dóch: herenzitting.
Kótter óp de vasteloavend aa weëd ’t sjiekker: galazitting. ’t Letste kunt de prinsenzitting.
Van alle zieë kómme vrauwlü aalofe. Ze zunt in d’r betste sjtaat mit inne jekluurde boa um d’r haos. Bij de duur van d’r feszaal sjtunt manslü mit narrekappe. Ze riese de keëtjer aaf. Wieër kómme ze nit. Alling vrauwlü darve eri. Uvver de afrit van d’r autoweëg viert ing bus oes ‘t Hollendsj. Die is jans jevöld mit alling mar vrauwlü. Hudjer en boa’s in alle klure tsere de bus. Hei en doa weëd an ee flesje jeniept. An duur kan me ’t zinge hure. D’r chauffeur sjtópt en maat de vinster óp. Heë ruft óp inne man deë langs kunt.
‘Waar is hier het Uilenrijk?’
‘Uur meent ’t Uleriech,’ zeët d’r man.
‘We gaan naar de meidenzitting.’
‘Ao, de damezietsoeng.’
D’r man wiest.
‘Ummer reët durch. Da zieste ’t vanzelf.’
D’r chauffeur bedankt ziech en viert wieër. Óp de parkeerplaatsj hat me ing plaatsj vuur de bus vrij jehaode. I polonaise junt de vrauwlü noa d’r zaal. D’r chauffeur sjud ziech ing tas kaffieë i. Heë biest in ing bóttram. Óp ’t sjtuur likt de tsiedónk va jister.
Bij d’r feszaal kiekke e paar manslü durch de roet. Ze laache ins en lofe durch. E paar kroats zitse óp d’r rank van e daach. Nog nit lang jeleie zose ze nog in d’r sjnei. Hei en doa hingt an d’r kandel ing drüp.
Drüp van verjèse sjnei.
De vüejel vleie óp. E sjwats veertje sjweëft eraaf.
Teëje d’r oavend junt de meiden noa de bus. Uvver de sjtroas danse vrauwlü noa heem. Hei en doa ligke jekluurde boa-vere.
Drüp va verjèse sjpas.


jannewaar V

Masker

‘t Vasteloavends-jesjef leuft jód. ’t Fes betsaalt ziech. Klure rolle oes. In vöal tsoate en moase. Hofnoeng is d’r letste sjrai. De masker van d’r Obama junt wie werm brüedjer uvver de tieëk. ’t Broen jezich en de wiese tseng laache diech aa. In zieng sjtim va hinge oes d’r haos klinkt vertrouwe.
De banke junt in ing polonaise va ‘recessie’ verbij. Ze weëde uvverzieë. D’r ‘wanklank’ van ‘de economie’ nit jehoeëd. ’t Jeet ós allenäu eëve jód. De angs jesjoave noa d’r esjermitwóch. Wen ’t narresjif zinkt, zinke vier mit. Wen vier jered weëde, weëde vier allenäu jered. Hoffe vier. Blieve vier drieve óp ‘t masker van angs en hofnoeng. ’t Maske dat vier drage ieëder wie vasteloavend. Langer wie drei daag.
Ing kapel trukt an ’t vasteloavends-jesjef verbij. Lü lofe d’rhinger. Zingend en laachend. Ze wille jezieë weëde. Inne man sjteet óp d’r sjtoep en kiekt noa deë klinge tsóg. Heë dreëgt e masker ónger d’r erm.
Tseegt zie woar jezich.
E jezich i sjleëte en jouw tsiete.
’t Jezich van alle tsiete.

fibberwaar I

Nog effe

Inne sjtorm jeet uvver ’t land. Ing vrüskauw daalt neer. Inne winkter wie vruier oeëts woar. De sjaatse oes ’t vet. De sjliette van d’r zölder aaf. Fietsere vare jeboage teëje d’r drüeje wink i. Durch de winkelsjtroas lofe de lü flot verbij. De vasteloavendsvane sjtunt sjtrak in d’r wink. Vuur e hoes sjteet inne palmboom. De bleer zunt broen bevrore. De lü die doa woeëne uvverwinktere i Sjpanje. Noa de vasteloavend kómme ze werm tseruk.
Hei en doa hingt ’t bild van inne intsieje kloon an de vinster. ’t Is de sjtilte vuur d’r jroeëse bónktesjórm. Va binne vingt ’t al aa tse broeze. Nog effe. Da weëd d’r toeën jezatsd vuur de sjpas.
In ing etalaasj sjteet inne kloon. Oes d’r mónk kómme wöad: ‘Sjun daag’. Heë hilt ziech an inne sjelleboom vas. De sjellebleer zunt frisjjekluurd. Mit de vasteloavend kunt d’r boom an duur. Da bluit heë wie jiddes jaor werm óp. Wie ’t weer óch is. Hei veult heë ziech heem. Zoeëwie inne palmboom i Sjpanje in de zon.
D’r sjelleboom trukt durch de sjtroase.
Joar noa joar mit de vasteloavend..
Ónjevrore.
Nit uvver tse plantse.

fibberwaar II

Vasteloavendsbild

Durch de loeët vleit inne vliejer. An d’r sjtats hingt e lang wies dóch. Mit roeë lettere sjteet dróp jesjrève: ‘vasteloavend tsezame’. Oes d’r vliejer valle an parachutes kloons-nase eraaf. Went ze óppen eëd valle, junt lempjer brenne en sjpilt e vasteloavendlidje ‘doe bis d’r himmel óppen eëd’.
’t Is winksjtil doarum lande de mieëtse parachutes midde in de sjtad. De lü kómme oes de hoezer. Ze sjpringe. Ze sjweëve. Ze danse. Züdamerikaniesje moezziek klinkt durch Limburg.
Roeë, jeel, jreun klure. ’t Is e jroeës bild jemoald durch inne impressionist.
Vrauwlü mit bunny-oere en playboy-kloep sjtets-jer jeëve ziech bloes.
Hön jesjtalte tseechene ziech sjwats aaf. Danse inne heksedans um ’t koad tse verdrieve. Zoeëwie oeëts langjeleie in de middeleeuwen. Mit sjprèchende mung en nase wie oes sjilderije van d’r Jeroen Bosch drieve ze voet noa inne duustere horizon.
Óp d’r wèg sjteet Dracula-blódechtig jesjrève: ‘Limburg’. D’r vliejer van ’t touristenbureau is noen e kling tiepje.
Óp inne sjtoeprank zitst inne kloon. In zieng naas brent e lempje. Heë sjpilt óp zieng viejelieng, ‘vasteloavend is ainfach sjun.’
‘Lof der zotheid’.

fibberwaar III

Nieëks joar

Óp d’r plai sjteet ing jroeëse tent. De vasteloavend kan los joa. De lü die um d’r plai woeëne, zalle ’t jans mitmaache. De mieëtste hoezer zunt jetseerd. Hei en doa hant ze de jardienge an zie jesjoave. De sjteul sjtunt hinger de vinster veëdieg um mit d’r bezuk eroes tse kiekke. An e inkel hoes jeet ’t oavends óp vaste tsiette ’t lit aa en oes. De lü die doa woeëne, hant ziech voetjemaad. Wied voet van d’r vasteloavend. Vuur hön is de moezziek krach, de sjtiemmoeng sjandaal.
Oes d’r blik van de hoezer sjtunt de wc’s, woa-i ’t ‘wildplasse’ jevange weëd. Inne vrachwaan laant hekke aaf um inne wèg tse maache vuur d’r tsóg vasteloavends-jekke. ’t Verkier weëd jeweerd. Verkierrejelere jekleid i oranjejesjtreepde weste sjtelle ziech óp. Ze krient inne sjtool en aaf en tsouw ing tas kaffieë braad durch lü oes ee van de hoezer. Óp d’r sjoeëlplai e paar sjtroase wieër sjtelle ziech de weëns van de ME óp. Noen kan ’t los joa. ’t Sjwats van de naat en de alkohollóf verburgt wat oes ’t vasteloavendsjif van ‘alle tsiete vräud’ vilt.
Mondieg truk d’r tsóg. De zon sjiengt. Ze hat ing klonenaas. Lü drinke ziech ee. ’t Is jód vuur de sjpas en teëje de kauw.
E jeveul va ‘vier ’t leëve’ sjalt drei daag durch de sjtroase.
Da is d’r sjoeëlplai leëg. De ME noa heem. De tent aafjebraoche. De wc’s nog ing kier durchjesjpeuld.
Nieëks joar is ’t sjun um werm d’rbij tse zieë.

fibberwaar IV

Verbij

Tswai klone lofe midde in de naat óp heem aa. Nit tse flot, doa zunt ze tse mui vuur. Aaf en tsouw blieve ze sjtoa. Ze flüstere maar éé woad, ‘verbij’.
Jiddes joar werm kunt dat woad an d’r sjloes van e jekluurd fes. Dat zieng eje rejele hat, de lü e jeveul va vrijheet jieët.
Mit vöal sjpas is d’r vasteloavendsvoeëjel bejrust. Al die daag hat e de vlüejele jesjpreid en jedrève óp d’r thermiek va sjpas. Jekluurde papiere tsirkele durch de loeët zieë vleie. De klok jehoeëd die ónger d’r óptsóg durch de Scouting um de vunnef menütte jeloed woeët. En is mit ing inkele ballong umhoeëg jesjweëfd.
Noen is d’r voeëjel voet. Nog effe kan me d’r sjtats zieë. Da is ’t sjtil.
Van ’t jekluurde fes bliet ’t zoer van d’r herrik en ’t sjwats van ’t èsjekrüts-je.
Verbij.
’t Vrugjoar is óngerweëgs. De trekvüejel kómme oes ’t züde tseruk. Ze bejrusse in het langsvleie d’r vasteloavendsvoeëjel. Deë jeet ziech noen oesrèste bis ’t nieëks joar.
De klone sjtunt heem vuur ‘t hoes.
Ze kiekke ziech aa en dinke ’t zelfde, ‘wie lang nog’.
Mar dat weëd nit jezaad.
Alling nog ing kier, ‘verbij’.

meëts I

Poetse

De temperatoere roetsje e sjtuk boave de tsing jraad . ’t Vrugjoar lieët ziech veule. De eëd basjt óp. De tieppeltjer jreun van de vrugjoarblomme maache inne sjaos. Jevoord durch ’t lit kunt doa noen de wermde bij. De knüp dunt d’r jas oes. Blommeklure tseje ziech.
De fietsere vare mit inne jas winniejer. Mit éé paar häusje. Oane mutsj ónger d’r helm. De thermebóks bliet in de kas. De winktervach is aafjedoa. An d’r fiets kleëft nog d’r winkterdrek. Heë waad óp d’r vrugjoarpoets.
’t Winkterjewieët kan draaf jevare weëde. De conditie roetsjt werm durch ’t lief. ’t Is jraad of de bee al inne sjlaag flotter rónk junt. Vuurzichtieg hüet me ’t piepfleute van de vüejel.
Mörje kan ’t werm angesj zieë. D’r extra jas weëd nog nit ópjebórje. Mar de fiets mós jepoetst weëde. D’r fietsemaker zal ‘m ónger hengs mósse neëme. De kette protesteert jehurieg. Noen jeet ’t durch. Wie dan óch. ’t Vrugjoar kunt. ’t Jieët jinne wèg tseruk. Kilometer maache.
Óch al vilt ’t weer teëje. Durchjoa. De krokusse en sjneiklöks-jer drieëne ziech óch nit um en junt tserruk de ëed i. En de vüejel junt ummer heller fleute.
Joa, d’r fiets mós jepoetsd weëde.
’t Vrugjoar kunt.

meëts II

Lena

Óp de parkeerplaatsj vuur de jesjefter sjtunt vöal autoos. Inne blauwe auto vingt nog jraad ing plaatsj. Ing vrauw sjtiegt oes. ’t Jeet mekkelieg. D’r auto hat inne ‘hoge instap’. Ze hingt ziech ing tèsj um de sjouwer en leuft noa ’t jesjef mit ’t poskantuursje.
‘Wie jeet ’t mit diech, Lena,’ zeët ing vrauw die jraad eroes kunt.
‘Lies, doe kans ’t diech nit vuursjtelle, wie jód iech ’t noen han. Noen wees iech wat miech ummer jefeëlt hat. Nè, zoeë sjun. Hauw iech dat an naas jehat, da hauw iech dat vöal ieëder jedoa. Mar dat jong nit, umdat vier ’t jeld nüedieg hauwe. Mar noen, nè, wat han iech ’t jód. Waad mar wentste nit mieë wirks. Da zalste ’t zieë.’
‘Leef Lena, iech klaag nit. Iech bin tsevreie.’
‘Mar da krieste ’t nog besser. Of biste bang um heem tse zitse? Iech zits nit heem. Iech han jenóg tse doeë. Wat zaan iech, jenóg tse doeë. Iech kom tsiet tse kót.’
‘Da zal iech mar flot durchlofe.’
‘Nè, dat broechste nit. Iech han tsiet jenóg.’
‘Mar iech nit Lena.’
De vrauw leuft durch. ’t Lena jeet ’t jesjef eri. Hingenaa is ’t poskantuursje.
‘Mörje Lena, kuns te nog ins kiekke.’
‘Joa, iech koam jraad langs. En iech daat jank nog ins noa mie aod poskantuursje kiekke.’
‘Joa, vieëtsieg joar haste hei jewirkt. Dat is ing janse tsiet,’ zeët d’r man. ‘’t Zal diech wal feële.’
‘Biste verrukt, jing menüt dink iech an hei tseruk. Iech han ’t jód noen.’
’t Lena holt ziech inne brif oes de tèsj.
‘Kanste ins kiekke wat hei óp mós?’
‘Witste dat da nit mieë?’
‘Iech wil ’t nog nit mieë wisse. Iech han ’t zoeë jód.’
D’r man zeët nüks. Wente d’r brif wilt aafsjtempele, zeët ’t Lena: ‘Darf iech ’t doeë?’ D’r man laacht.
‘Waal jód doeë.’
Oane jet tse zage jeet het de duur oes.
‘Bis nieëkste wèch,’ ruft d’r man ‘m noa. ‘Los ’t diech jód joa, Lena.’

meëts III

Kaat

Inne zóndiegmörje klatsj naas. Jinne daag vuur an duur. Tusje de blompöt óp de vinsterbank zitst de kats. Ze sjtaart eroes. Óp de kas likt ing kaat wie ing rol besjüt. E kink is jebore.
50 % papa, 50 % mama
30 min. lichaamsinspanning
goed mengen
9 maanden wachten
klaar voor gebruik
Jister koam dat nuits mit de pos. Teëje d’r middieg likt de kaat tusje de tsiedónke in d’r bak.
De zon brikt durch. De duur óp. Eroes. De kats sjpatseert in d’r jaad. De temperatoer sjtiegt. In d’r busj drüeje de bleer.
Bij e perk mit vrugjoarblomme sjteet ing vrauw. Ze is sjwanger. Heure man maat ing foto. Ze vräue ziech. E bild vuur de kaat.
Heë lekt ing hank óp de sjouwer va zieng vrauw. Ze flüstere.
‘Een zonnevlinder vindt
een warm thuis
en wordt bemind.’
E bild van ing kaat.
Welkom kink.
Dieng kaat kunt in ós hats.

meëts IV

Sjpeiel

Midde in d’r zaal bij de wieëtsjaf likt inne sjpeiel. Róngserum sjtunt sjteul. De mieëtste zunt bezatsd. De lü vertselle ziech jet. Nuisjierieg kiekke ze noa d’r sjpeijel en noa de lü die erikómme. Um ach oer kómme de sjpillere eri. In de heng haode ze inne sjtool vas. Doamit junt ze kótbij d’r sjpeiel zitse.
Inne vingt aa tse vertselle. ’t Jeet uvver zie eje leëve.Oes de tèsj holt heë ziech inne klinge sjpeiel. Heë kiekt dri. Tsem sjloes zeët heë jet teëje de angere sjpillere en wiest noa d’r jroeëse sjpeiel óppen eëd. Inne klinge basj kunt in d’r sjpeiel.
Zoeë kómme alle sjpillere an de rij. Ze dunt allenäu ’t nemlieje. D’r basj in d’r sjpeiel weëd jroeëser. An d’r sjloes van d’r oavend is ’t inne jroeëse sjteer. De lü klatsje.
De sjpillere sjtunt an de tieëk. Noa al die oavende ’t sjtuk sjpille, hant ze ziech nit mieë zoeëvöal tse vertselle. Tusje hön is inne basj kómme. De kierzie van vöal applaus. D’r intsiegste sjteer is alling nog mar in d’r sjpeiel tse zieë. Inne sjpiller lekt zienne sjpeiel óp de tieëk. Mit inne viltsjtift sjteet dróp jesjrève:
jesjiechtens sjpeiele
ziech ónjebraoche
i oge-blikke
wie ’t oeëts woar
durch-blikke
wie ’t ummer is
ónjebraoche
sjpeiele jesjiechtens
ziech i diech en miech
ónjebraoche
Heë jeet eroes.
Oane um tse kiekke.

april I

Sjokkelpeëd

Oes ’t sjtelsje hingenaa in d’r jaad klinkt ’t sjoere va hoots. De duur sjteet óp. In d’r jaad is ’t vol va vrugjoar. De sjteul sjtunt al an duur. De zon sjiengt. In e eks-je oes d’r wink is ’t jód werm.
Durch de roet van ’t sjtelsje kan me d’r opa Jerard zieë. Mit e sjtuks-je sjoerpapier sjoert heë lanksaam e plenks-je jlat. Heë maat e sjokkelpeëd vuur zie klingkink. D’r bril haof óp de naas. Aaf en tsouw drinkt heë inne sjloek kaffieë oes de tas óp de wirkbank. Heë nimt ziech de tsiet. In alle rouw wirkt d’r Jerard an ’t sjpieëljód.
Vanaaf zieng pensiejoeën hat heë heivuur tsiet. Sjtil zitse hat heë noeëts jekank. Mit vóftsing joar jong heë d’r bouw i. Bis vunnefenvóftsieg. Doe jong ’t nit mieë. Ruk versjlèse. Vieëtiseg joar in d’r bouw. Dat jeet diech nit in de kouw kleier zitse. Vanaaf d’r inne óp d’r angere daag zoos heë heem.
‘Heimit kanste aod weëde’, zaat d’r dokter, ‘mar nit in d’r bouw’.
In d’r bouw wool heë óch nit aod weëde. Waal in zie sjtelsje.
D’r noaberman sjteet hinger de hek.
‘Has te ’t jehoeëd? De lü mósse langer wirke.’
D’r opa Jerard kunt oes ’t sjtelsje. Heë zetst ziech in inne sjtool. Tse lang hingeree kan heë nit jet doeë.
‘Óch in d’r bouw,’ vroagt e.
‘Nè,’ zeët d’r noaberman, ‘went ’t nit mieë jeet, kanste jet angesj doeë?’
‘En wat da?’ D’r noaberman laacht ins.
‘Tute plekke.’
Noen laacht óch d’r Jerard.
‘Zicher vuur de banke. Doamit ze die tute mit bonusse kanne völle.’
D’r noaberman is eri. D’r opa Jerard kiekt noa ’t sjtelsje. Óp de wirkbank ziet heë ’t sjokkelpeëd sjtoa. Zieng jedanke sjokkelt heë in inne dreum.
Zoeëwie zie leëve oeëts bejon.
Zoeëwieë ’t wieër jeet i zie klingkink.

april II

Jekroeënd

Óp e veld sjteet inne tractor.
E paar rije vore zunt jetrókke.
Jister nog vuur de zon ónger jong.
Sjtèche blieve in d´r oavend.
In d´r vrujje mörje kunt heë werm óp jank.
Ing jood fazant sjuust uvver ´t land. Zie eje broen tseechent ziech jraad aaf teëje ´t frisj jeplógde veld. ´t Roeë an d´r haos jlenst in d´r nieëvel.
In de weiens lofe de kui. D´r april tseecht ziech in ´t jraas. E paar daag zon is jenóg um ´t tse hure wase.
In de berme sjtunt narcisse. E jeel poasjkoer laacht diech aa.
De klokketoere sjwieje. Ze zunt nog óngerweëgs.
Uvver d´r maat lofe vöal lü. Óp ´t Dütsj hant ze inne vrije daag. Bij d´r visjkroam is jans vöal betrieb. Bij jouwe vriedieg hüet visj.
D´r sjlegter wunsjt jidderinne jemuutlieje daag. In zieng etalaasj hat heë dat óp e jroeës sjild jesjrève tusje de varkenshaasjes.
Hinger de kirch is e weëgsje mit ing döarehek. Tswai meëlens klöppe ziech oane tse biese. Ze vleie teëjenee óp. Inne zal e nès bouwe. De natoer hat zienne eje wèg. Nog effe. De klokke zalle ´t vertselle.
E nès in de döarehek.
Jekroeënd leëve.

april III

Miepmop

In de kirch weëd de jesjiechte van de eëd vuurjeleëze. ’t Wasser jezeënd. ’t Vuur aajesjtaoche.
De lü zinge mit ing keëts in de heng. D’r pastoer vertselt uvver ’t jeloof sjterker wie ’t leëve. Mieë wie eëd. Langer wie doeëd.
D’r Herjod is zoeëwie d’r pastoer zeët, e woad tse vöal. Um jet van dat mysterie tse sjnappe weëde jesjiechtens vertselt. Mit wöad die trüeste, mód i-sjprèche, insjpieratie jeëve.
Went de lü noa heem junt rèste de wöad.
Reënt ’t wasser wie inne zeën.
Brent ’t vuur in de hatser.
An duur sjtunt kinger. Ze dele oeësteraier oes. Va hatse.
D’r pastoer sjud heng.
Durch de kirch vleit inne miepmop.
Inne wiesse miepmop.

april IV

D’r berg

In de sjuur van ing boerderij sjteet e jroeës sjilderij óp inne eëzel. Durch ing jroeëse vinster vilt lit eri. Vöal lit. D’r sjilder sjtriecht mit ing hank durch ’t hoar. An de vingere kleëft jedrüegde verf. Heë kiekt eroes. Langs d’r boerehof leuft inne wèg sjtiel eróp. In de weiens bluie eppel – en bierebeum. Wiesse blui vleit durch de loeët. D’r wèg krient ing winkterkluur. Tusje ’t jraas tseechne jeël peëdsblomme ziech aaf. Hei en doa vleit pluus.
Óp e benks-je in ing drieën van d’r berg zitse tswai auw mentjer. Ze bejieëne ziech doa jemindlieg mit sjun weër. Mit sjpas kiekke ze noa de fietsere die doa sjwesend, sjtampend eróp kómme. In de sjunste peks-jer en fietse vare ze langs. Mar jraad in de drieën van ’t benks-je weëd ’t sjtiel. De nüedieje mósse doa aafsjtieje. Tse vós junt ze eróp. Ópsjtieje weëd lestieg. ’t Tiekke van de rennersjunker lieët die tswai laache.
Hü kómme de jroeëse jonge eróp. Ze vleie eróp in ing wiesse wólk va blui. De mentjer sjtaune en klats-je. Autoots toete. Motore broeze. Reër zoese. Kette kraache. Rennere vlókke.
In de sjuur van d’r boerehof is de vinster leëg. D’r sjilder sjteet werm vuur ’t sjilderij. De verf óp de vingere is naas. De hoare óp d’r kop wildjesjud. ’t Sjilderij oamt kraft. D’r sjilder sjnoeft. De kluur broest sjnelheet.
In d’r noamiddieg is d’r berg sjtil. De bank leëg. Jinne fietser mieë. Mörje waal werm. Ónger ’t sjilderij sjteet nog jinne naam.
Misjien mörje of uvvermörje, of…

mai I

Joardeens

Ze zitse hingeree in de kirch. E paar banke haof jevöld. Joardeens van de eldere. In de kirch va vruier. Woa zoeëvöal bejon. Wat hat ze noen nog tse vertselle, die kirch.
De jedanke an vruier tsiete. De wöad die hü jesjpraoche weëde, junt verbij. Kóm jehoeëd. Mar d’r blik wat ze róngserum zient, hat des te mieë tse zage. Oeëts wie ’t bejon. Noen sjloes? Dat is tse winnieg.
Noa de mès sjpatsere ze tsezame noa d’r kirkhof. Óp ’t jraaf likt nog ’t blomsjtuk va krismes. De jreun tek broen oes-jesjlage. D’r inne sjleet ziech e krüts. D’r angere kiekt rónk. Entzint ziech name óp anger sjting. Bij d’r öadste oes de famillieë kótbij d’r kirkhof weëd ziech ing tas kaffieë jedrónke. E brüedje, e sjtuk vlaam. An d’r sjloes jet frisj of e drüpje.
Ze vertselle ziech jraad nit tse vöal uvver hü. Jenóg uvver vruier. Tse winnieg um sjtriet tse krieje. De verjange tsiet kunt nit tseruk. Wat bliet is laache um de nemlieje dinger. Wie troag dan óch.
Nieëks joar zient ze ziech werm.
Jods-jedank.

mai II

D’r sjwatse auto

Uvver inne vijver is e nets jesjpanne. Inne reiger zitst óp d’r rank van ’t daach. Heë kiekt noa d’r vijver. Noa e tsietsje vleit heë kótterbij. Wieër wie d’r rank van de jade- moer kunt heë nit. Lang zitst heë doa nit. ’t Hat jinne tswek an d’r rank van ’t wasser visje probere tse vange. Mit inne jeboage haos vleit heë voet. Uvver jeel koolzaadvelder. Durch d’r jeróch va frisj-jemiend jraas.
’t Netst hat zie werk jedoa. De visje kanne ónbezörgd wieër sjwumme.
D’r noaberman hat ’t hinger de vinster jezieë. In zie tsimmer sjteet d’r televies aa. Inne sjwatse auto viert lü durch de loeët. Doeëd en verdris. De oranje zon verswjwiend hinger ing sjwatse wólk. Teëje zoeëvöal ónvernónft kan jee nets sjuts jeëve.
D’r reiger is nit mieë tse zieë. Heë zal zie èse vinge. Nit mieë en nit winniejer. De natoer jeet zienne wèg.
D’r televies is oes-jezats.
’t Bild is dónkel.
t Bild van d’r sjwatse auto.

mai III

Ummer

Zóndieg tusje elf en tswelf. De loeët is jries. De temperatoer jraad nit tse kaod. De duur noa d’r jaad sjteet e sjtuks-je óp. Tsezame drinke ze ing tas kaffieë en èse ziech e sjtuk kieësjevlaam. Ins in de zoeëvöal tsiet bejieëne ze ziech. Vrung va vruier. Zage jans jet kiere: ‘Vier mósse nog ins jet óngernumme. Angesj weëd dat nüks mieë.’
D’r inne is doa nietsjer i wie d’r angere.
Inne va hön woeëd plötslieg krank. Doe woare ze doa. Plötslieg doa i leed. Ze woare jeweun doa. Jód doa. Doa vuur ee.
Noen lofe ze e sjtuk an duur. Mit d’r jas haof óp sjpatsere ze uvver d’r wèg. Kalle jet. Nit uvver leed. Jet teëje ’t laache aa.
In e kling wieëtsjefje zetse ze ziech an inne dusj. Inne jemuutlieje zóndiegmiddieg. Bij e jlaas beer. Inne jemuutlieje laachedaag.
Noa e paar sjtundsjer zunt ze werm tseruk in ’t tsimmer. Ze zetste ziech an dusj en èse jet. ’t Jeet uvver vöal. Uvver vruier. Uvver wienieë ze ziech werm zient. Nit uvver hü. Jans effe uvver leed.
Keëtse sjtunt óppen dusj. D’r duuster vilt i. Inne pakt ziech de jiettaar. Lidjer van oeëts. Zoeë bekank. Ze zingen.
Tusje elf en tswelf junt ze werm voet. ’t Jeet nit mieë uvver wienieë ze ziech werm zient.
’t Jeet uvver ummer. En dat weëd jezónge.
Ummer.

mai IV

Leonard

Jong lü óp d’r televies zinge lidjer. Zoeë sjun, zoeë jód.
Lidjer die jet tse zage han. Lidjer die klinke. Lidjer van d’r Leonard Cohen. Zoeë wie heë ze oeëts zong, zoeë kanne zie 't nit. Mar ’t sjtuurt nit.
D’r meester zelver vertselt d’rtusje durch jet uvver de tsiet. De tsiet die ieëwieg woar. De tsiet woa-i heë die lidjer sjrievet. En vuural zong. Bauw nieurieënd zong mit inne depe tsietter. Reët oes ’t hats.
Mar an d’r sjloes van d’r projram zong inne jónge man ‘Suzanne’. Miech feëlet zofort de oavende va jiettaar sjpille, zinge mit vrung. Lang jeleie. Oes-jesjtrekt óppen eëd. Tusje flesje beer, in tsiejarette lóf. Loesterend noa die insjpirerende sjtim van d’r Leonard. Bis in d’r mörje.
De zon zie ópkómme óp de hei rónk e kampvuur. En ummer werm zinge, vertselle, loestere noa ee, dinke in ziechzelver.
‘Suzanne’.
Vuur ’t sjloffe joa klinkt ing cd durch ’t tsimmer. ‘Suzanne’ van d’r Leonard Cohen. Nog zoeë kótbij.
Sjlof jód.

mai V

Auw Hoor

Doezende kilometere wied voet sjtunt zenger óp de buun mit e lidje uvver sjien. ‘Shine’ brulle ze durch d’r zaal. Vuurdat ze doa woare, hauwe ze al koertsjloes. Inne van de zengere bloof heem. Inne angere jeet in zieng plaatsj mit. Bij de proof doa in Moskou hant ze werm koertsjloes. De lempjer in d’r antsóg valle oes. Alling in de heng sjiengt nog lit.
‘Shine’.
Sjien of wirkliegheet. D’r sjien va lit of jraad doeë alsof. Nit jebore, mar bedaat.
E paar kilometere, hei kótbij zitst inne sjriever in e bucherjesjef. Heë leëst vuur oes zie nui bóch ‘Auw Hoor’. Lü zitse óp sjteul of sjtunt róngserum. Ze loestere noa wat ze wille hure. Jet um tse laache. Jet um tse kriesje. Zunt doa um doa tse zieë. Um ziech tse losse zieë. Um ziechzelver tse bedinke.
Bis d’r sjriever zingt: ‘Doe bis zoeë leef’. Ziechzelver zingt.
Alling d’r Jacques Brel kan Brel zinge. D’r Herman van Veen, van Veen zinge. D’r Leonard Cohen, Cohen zinge. D’r Bob Dylan, Dylan zinge. D’r Niekela Ploum, Ploum zinge. D’r Paul Weële, Weële zinge.
Los angere doa mit de vingere vanaaf blieve. Zicher in ’t plat.
‘Doe bis zoeë leef’.
E lidje weëd jebore. E lidje dat sjiengt. E lidje dat sjiengt wie ’t lit. Wie de zon.
Auw Hoor, wat e sjun lidje.

joenie I

Ziesjpoor

In d’r mond mai woar zienne letste wirkdaag. Dat vong heë ing sjun tsiet um óp tse hure. Jraad nog vrugjoar en d’r janse zommer nog vuur ziech.
Óp zienne burro loge nog jet papiere. De sjäos woare leëg, ópjerümd. ’t Letste wat heë dong woar de papiere in d’r prullebak werpe. Dizzen oavend zouwe de poetsere d’r bak nog eemoal leëgsjudde.
Lanksaam kiekket heë nog ins rónk. Dat woar zienne wunsj. Nog ee moal alling óp zie kantoer tse zieë. Woa heë al zoeëvöal joare ing rol jesjpild hauw. Dat wórp heë noen van ziech aaf. Indlieg jing rol mieë sjpieële. Indlieg ing rol sjrieve. Wirklieg zieë.
Óp kantoer hauwe ze hem ing hank jejoave en e koeveët mit jet dri. Dat woar ’t da. Vuur hön woar heë nit mieë wie e ziesjpoor jeweë.
Óp d’r burro lekt heë e brifje.
‘Iech jrus üch.
De binnedrieën van inne meander.
D’r rimpel an d’r rank van ing blauw loeët.
’t Sjmiltswasser oes d’r sjnei.
D’r sjmies in d’r reën.
D’r noasjtoeës van ing aardbeving.
Dat woar ’t da.’
Vuur de letste moal mit de lift eraaf. Mar heë bedaat ziech. Heë jong langs de trap. Hoal klónk d’r vóssjrit in ’t hoeëje trappehoes. Ach sjtök eraaf. Ónge jong heë durch de brankduur.
‘Nooduitgang’.
Heë duiet de duur óp. D’r frisje wink sjtrieëlet zie jezich.
Mit inne laach lofet heë noa heem. Zieng tèsj winket in zieng heng.
Jing rol sjpieële.
De rol zelver zieë.
Inne lange zommer lank.

joenie II

Jenis

An d’r jieëvel van e hoes hange jet veëntjer. Me kan nog jraad ’t woad ‘meisje’ leëze. ’t Woad ‘hoera’ is kóm tse leëze. Verwèsje durch d’r reën. Verbleecht in de zon.
Oes ing ziesjtroas kunt ing harmonie. De moezziekante sjpille. Ze bringe kómmeliejoeënskinger noa de kirch.
Langs de sjtroas sjteet ing vrauw. Ze is sjwanger. Heur heng ligke óp d’r boech. Laachend kiekt ze noa de kinger die langs lofe. Ze dinkt an heur kinke in d’r boech. Sjtroalend sjwanger is ze. Vräuend óp heur eje kink. Sjtrak zal ze ’t in de erm drage. Teëje heur hats haode. De brós jeëve. Mam zieë.
Va wieds klinke de klanke va e jroeës pop-fes. Ze drieve mit in inne sjtoef wink mit.
In de kirch zitse de kinger óp de trappe. D’r meester midde tusje hön i. Heë sjpilt óp zieng jiettaar. Ze zinge ‘jenis van ’t leëve’. Ing mam winkt noa heur kink. Ze hat troane in de oge. Oeëts hat ze ’t kink in ziech jedrage.
D’r meester zingt de wöad mit jesjlaose oge. Oeëts dong heë zelver de kómmeliejoeën.
Hü zingt heë vuur de letste moal mit de kinger.
‘Jenis van ’t leëve’.

joenie III

Zonnepoal

21 Joenie um 7.46 oer. In d’r jaad hinger ’t hoes van d’r vruiere sjoeëlmeester sjteet inne brónze poal mit ing zon oavedróp. D’r hinger likt e sjildsje in ’t jraas: ‘D’r kótste sjatte.’
Hü sjteet de zon reët boave d’r Kreeftskeerkring. D’r sjatte van d’r poal kunt nit wieër wie ’t sjildsje. ’t Is midde zommer. D’r langste daag van ’t joar en de kótste naat. D’r sjoeëlmeester sjpieëlet ’t sjpel van ’t lit. Doarum maachet heë zienne eje zonnewiezer bij ziech in d’r jaad.
Vanaaf noen weëd ’t lit winniejer. Jiddere daag ummer e sjtuks-je winniejer. Me bemerkt ’t kóm. Doarum laat heë e sjildsje in ’t jraas.
Heë vólt ’t leëve verbij joa en wool ’t zieë. In ’t voetjoa, de zon die ónger jeet. In ’t kwiet weëde, d’r duuster deë kunt. ’t Lit bloof hinger in zieng jedanke.
In d’r daag va mörje bloof vuur hem jenóg uvver. Tsevreie woar heë mit de mörjezon.
De lü die noen doa woeëne hant ing zonneblom bij d’r poal jezieënd. Ze waast langs d’r poal umhoeëg.
Óp d’r poal sjteet in de lange wèg mit sjrieflettere jesjrève, ‘sjoeëlmeester’

joenie IV

Letste rungde

De pos braat heë joare lank rónk. Sjtroase durch. Langs plaie. Jidder ek kank heë. Wós de pos va jidderinne. Alling nit wat dri sjtong. Mar d’rhin roane dong heë toch wal ins. Wat heë bauw ummer dong, waor de lü jódde daag wunsje.
I reën, i wink. I kauw, i hits. Heë jong fleutend langs de brivvebusse. Woa lü wadete óp nuits. Jód of sjleët. Blauw brivve. Brivve mit inne sjwatse rank. Brivve mit inne jeróch.
Heë woar nog PTT jeweë. En noen oranje. Mar zienne fiets bloof. Hü viert heë zieng letste rungde. Heë hauw ’t jinne jezaad. D’r posbül, zoeë woeëd heë jeneumd. Zoeë woeët heë jekank. Alling zieng letste rungde wós me nit.
Óp ’t kantoer hauw e inne nuie baas. Deë hauw doa jing muite mit, dat zie absjied versjwège woeët. Die ónversjilliegheet koam dem jód oes.
D’r posbül zoog ’t effectiever weëde. Digitaler. De briffe nit mieë miensjlieg tsouwjeplekt. Nit mieë nuisjierieg ópjerèse.
Nog ee moal varet heë rónk. Doe woar e voet óp zienne posfiets. De tèsj sjtong midde óp d’r plai. Leëg. Oane pos. Óngerweëgs loos heë ing doef los. Ze vloog tseruk noa d’r kirchtoer. An de püet e brifje. ‘’t Jeet üch jód’.
Weë leëst ’t nog? Wat maat ’t oes. ’t Is versjikt.
Natuurlieg.
Jelèze in de loeët.

joelie I

Klarinet

D’r Handels Loewie hauw va kinks af aa in de harmonie jesjpild. Jenauw wie zienne opa, zienne pap, zienne jong en vanaaf kóts zie klingkink.
Allenäu klarinet. Va vadder óp zoon. Va mónk óp mónk. D’r oam van de famillieë. Jans jroeës, wie kling de harmonie óch kank zieë.
‘t Vurriegs joar kroog d’r Loewie e besjlaag. Vanaaf die tsiet trók heë mit e bee en hauw e ing sjtief hank. Óp zieng klarinet sjpillet noen zienne jong. D’r Loewie kan alling nog mar loestere. Dat is vuur hem al jans jet. De joare in de harmonie ziet heë wie e jesjenk. De daag die heë nog hat, zunt zienne sjtoots. Mit sjpas kiekt en loestert heë noa zieng famillieë.
Jiddere donnejsdiegoavend zitst heë in d’r zaal hinger de wieëtsjaf. Ummer an ’t nemlieje dusje. Ee pötje beer kan e nog drinke. Dat deed heë mit sjmaach i kling sjlük.
Zienne oam maacht jing moezziek mieë. Dat deed zie kink en klingkink.
Mit hönne oam.
Zienne oam.

joelie II

Symfonie

An pöal hange vane oes jans jet leng. Jekluurd lit sjiengt i sjtrüch en beum. Óp d’r maat sjteet e jroeës podium. In ’t sjtadion marsjere korpse. De Rodahal hat inne nuie antsóg. Sjtüp vól jebouwd mit terrasse.
’t Fes vingt aa. Drei wèche concours. Drei wèche tieëk. Va wieë en zieë kómme de lü. Kirchroa is tse kling. Dat is zienne sjtoots. Kirchroa jans jroeës.
Moezzieknoeëte en beerpennigke rolle. Vräud klinkt. De oavende zunt kloar. D’r duuster kót. D’r daag bringt rouw.
In ’t park hakt inne künstler e bild. Zieng sjleëg sjalle. Ing mam sjpieëlt mit heur kink in ’t jraas. D’r pap zitst óp de hoekke. Heë maat ing foto. ’t Kink jans jroeës.
Óp ing bank hinger sjtrüch sjpilt inne trompetist. De tüen krient plaatsj in de sjtilte van ’t park. ’t Applaus is de rouw van de lü die nit doa zunt. Die ziech heem oesrèste vuur d’r nuie oavend.
’t Applaus is de lü die veer joa jeleie nog mitdónge. Die noen nit mieë doa zunt. Hön jesjiechte klinkt in de moezziek durch ’t park. Jejsrève durch lü wie d’r Martin van de Tillaard.
D’r künstler lekt vuur e moment d’r hammer neer. De trompet likt óp de bank. ’t Kinke sjlieëft in de erm van de mam. D’r pap likt lankoes in ’t jraas.
Ing symfonie vuur harmonie is dizze middieg jesjrève.
De harmonie van d’r Martin.
’t Bild jemoald in ’t Sandra, zieng doater.
De jesjiechte jeet wieër.

joelie III

Viejoeëlist

’t Konzeët is aafjelofe. D’r maat sjtreumt vol. Me kan uvver de köp lofe. De moezziekante rümme in d’r zaal hön insjtroemente óp. Ze hant vöal applaus krèje. Mar dat zunt ze jewend. E jroeës orkest va naam. Durch de janse welt kómme ze. ’t Lit in d’r zaal jeet oes. An duur sjtunt de moezziekante i jrüpjer bijenee. Da sjpatsere ze in d’r sjwatse antsóg lanksaam noa d’r maat. Vrauwlü drage lang sjwatse rök. Ze junt ziech nog ee drinke. Inne leuft de anger zie óp. Heë dreëgt ’t viejoeëliengskóffer in ing hank. De anger hank in de tèsj. D’r jas óp. ’t Orkest sjlieft in e kloeëster. Doa jeet heë hin. Óngerweëgs kunt e langs ing wieëtsjaf. Heë jeet eri. Lü kate an inne dusj. E paar man kickere. Inne sjteet bij d’r flipper. De tieëk is haof bezatsd. D’r moezziekant zetst ziech an e dusje. ‘t Viejoeëliengskóffer lekt heë óp inne sjtool neëver ziech. De wieëtsvrauw jeet óp hem aaf .
‘Wat drinkt uur,’ vroagt ze.
Heë laacht vrundlieg en kiekt mit vroagende oge. ‘Wodka, please.’
De wieëtsvrauw entsjuldiegt ziech. ‘Sorry, no wodka.’
Eëve vrundlieg vroagt heë da: ‘Whiskey?’
‘Yes,’ zeët de wieëtsvrauw.
‘Of course,’ laacht heë.
In de wieëtsjaf jeet ’t leëve wieër. ’t Zunt vuural jong lü. Moezziek klinkt oes de bokse. ’t Is oes de tophónged. De wieëtsvrauw bringt nog e paar moal inne whiskey noa ’t dusje. Da maat heë ’t kóffer óp en pakt de viejoeëlieng. Sjtimt de sjnoare en vingt aa tse sjpille. De wieëtsvrauw zetst de moezziek aaf. Reëtóp sjpilt heë inne solo. E paar jong lü laache. Mar nit vuur lang. Heë bliet sjpille. De hoare danse óp d’r kop. In ing ainfache wieëtsjaf sjpilt inne viejoeëlist oes e jroeës Roesiesj orkest zienne solo. An d’r sjloes kriet e e applaus en nog e paar whiskey. Da jeet heë eroes. Noa ’t kloeëster. Heë sjokkelt e bisje. ’t Viejoeëliengskóffer danst in zieng heng.
Óptrit in d’r zaal. Tsouwjaaf in de wieëtsjaf.
’t Kóffer lieët heë nit los.

joelie IV

Vleermoes

Kinger zinge, danse. D’r musical vuur groep 8. Inne wink jeet durch de sjoeël. Dat is hön absjied. Nog ee moal tsezame óp de buun. Eldere, opa’s, oma’s. Janse famillieëns zunt doa. Ze klatsje en laache. De juffrauwe en meestere vräue ziech. Mit inne knal is ’t sjtuk aafjelofe. Jekluurde sjnieppele vleie durch de loeët. D’r dierektuur sjprikt e jediech. Heë jieët hön jet mit vuur ’t leëve noa de basissjoeël.
E tsietje bliet jidderinne nog doa. Ze weëde jetrakteerd óp kaffieë en kóch. D’r zaal is leëg. Sjteul jerijd. Hei en doa inne sjeef. Sjnieppele óppen eëd.
E paar vus lofe d’rdurch. Klure vleie óp. ’t Jlietsert bis ’t lit oes jeet. De sjtep junt noa boese.
Tusje de Hollendsje lidjer klónk ’t Kirchröadsj lidje ’inne sjunne daag’. ’t Bliet hange. An duur weëd ’t oavend. D’r zommer waast. ’t Lit sjliecht ziech jiddere daag jet kótter noa d’r duuster.
Ing vleermoes tsirkelt zieng rungde. Jiddere daag jraad jet vrugger. ’t Jeveul vuur ’t lit vlak vuur d’r duuster. ’t Jeveul van absjied van inne sjunne daag.
De sjtep junt wieër. Heem noa de sjtilte.
Inne sjrit wieër wie de horizon.

aujoes I

Bank

Heë leuft langs de bank óp d’r plai vuur de sjoeël. E bis-je jeboage, jewend um tse loestere. Tse loestere noa kinger.
In ing hank hat e ing plastic tuut. Leëg, tsouwjeduit. Doa-i hauw heë jet zaachens vuur zienne kollega va vruier.
Zaachens um tse laache óp d’r ieëtsjte blik. Woa jesjiechtens hinger zitse.
Zaachens um uvver noa tse dinke. Um noeëts tse verjèse.
Ze koame nog ins bijenee, de sjoeëlmeestere en juffrauwe va lang jeleie. Künstler van ing bezóngere sjoeël. Inne van hön sjprooch van ‘de harde kern’. In ’t plat ‘de hel keer’ wie heë zelver zaat.
Hü woar ’t fes van inne va hön. Alwerm numt inne absjied van ’t óngerwies.
D’r inne noa d’r angere jeet mit pensiejoeën. Oeëts woare ze tsezame jónk. Noen tsezame aod. Nog ee moal zinge ze lidjer en dinke mit vräud tseruk an vruier. Mit dat jeveul junt ze noa heem.
Vuurdat heë de tuut tsouwduit leuft e noa zienne kollega van ’t fes. Heë wiest óp de tuut. ‘Vrundsjaf’ sjteet mit jroeëse lettere dróp. Ze sjlunt ziech óp de sjouwere.
‘Auwe,’ zeët heë.
‘Danke Jan,’ zeët d’r angere.
Da junt ze hönne eje wèg.
D’r Jan zetst ziech heem in d’r jaad óp ing bank. Heë dinkt an de wöad van d’r auwe. ‘D’r wèg joa woa langs benk sjtunt vuur jidderinne. Jidderinne deë ziech treffe wil. Vier zient ós.’
De duur noa d’r jaad sjteet óp. Moezziek klinkt.
Sjtil in d’r lieëte duuster.
Jazz.

aujoes II

Laoch

Wèche lang doeret ’t fes.
Moezziek. Häusj. Sjrieëlt ’t oer.
Kaihel. Oere knalle van d’r kop.
Kakafonie van d’r plai. Toeëne drieve in de hal.
’t Weëd jód verdeend. Al flot is me oes de köste. Me hilt zoeëjaar jet draa uvver.
De letste wèch vilt dökser ’t woad laoch. Ing wólk va angs hingt uvver ’t fes. Nieëkste wèch vilt me in e laoch. De angs vuur d’r leëje plai. De angs vuur de sjtilte. Jinne angere mieë tse zieë en zelver jet tse zieë. Wat biste noen nog?
Uvver veer joar is ’t alwerm zoeëwied. Mar dat doert nog zoeëlang. E jroeës laoch. De moezziek in de sjtilte klinkt. Oane applaus. Jenóg an ziechzelver. Hü is alle tsiet. Óp e daach sjteet inne sjterekiekker. Kiekt wieër wie veer joar. Wieër wie ’t laoch van d’r plai. Noa ’t ónjewisse. ’t Sjwats laoch.
De tüen van ’t natoerwónger.
’t Konzeët dat ziechzelver betsaalt.
De vräud van d’r himmelsplai.

aujoes III

Zommervakans

Jroeëse masjienger vare uvver ’t lank. Sjtub en sjtrüe-jeróch. De boere dunt ’t koar aaf. E paar hese daag is tsiet jenóg um ’t drüeg binne tse krieje. In alle herjodsvrugde sjtunt ze óp en wirke ziech in ’t sjwees. Bis d’r duuster i-velt.
Kinger sjpieële óp d’r boerehof. D’r inne noa d’r angere darf óp d’r tractor mitvare.
De zommervakans sjenkt tsiet um tse
sjpieële. Ónendlieg sjpieële. Lang daag um ’t sjpel tse sjpieële va dreume, va fantasere. Ziech oes tse sjtrekke in hese daag. Hutte en tente bouwe. Ziech sjutse teëje reën. ’t Sjpel sjpeult nit voet. Mieë wie inne mond dieng eje jesjiechte sjrieve. Kinger nè, wat sjun. Dat liert vazelver.
Strak waad de sjoeël. Lieëre is da e vak. De daag weëde kótter. Sjoeël lang jenóg. Jods-jedank hulpt de zon mit. ’t Nieëks joar weëde de daag werm langer.
Is ’t werm vakans. Mit vöal daag in d’r aujoes.
Kinger joa, wat sjun.
Vakans in aujoes.

aujoes IV

Woodstock

De banke rónk d’r jraasplai mit de lingebeum sjtunt d’r nog. Me tróf ziech doa, de jong lü oes de joare zessieg. Ze kallete en zónge mitee. Lierete ziech óngeree jiettaar sjpille. Zose in inne krink in ’t jraas. De blommekinger. Lang hoare. Love en peace.
Ejentlieg koam ’t richtieg óp jank aavanks zivvetsieg. Woodstock waor jeweë en me hauw vöal d’rva jehoeëd. Mar wie d’r film oeskoam woar ’t duudlieg, ze wole d’rbij hure. De jesjiechtens uvver Provo kank me al van de sjtoedente die i Amsterdam sjtoederete. Noen zoge ze ’t meersje van ing welt oane jewalt. Zoeë kótbij.
Oane jewere, mar jiettare.
Jing koeëjele, mar blomme.
Amerikane voet oes Vietnam.
Züd-Amerika vuur ’t vólk.
Jong jeestlieje preëdiejete ‘bevrijding’.
Happenings i plaatsj va ‘materialisme’.
Sjtoedente junt i weltstjeë de sjtroas óp. Filosofe lofete óp de ieëtsjte rij.
’t Kapitaal mós jedeeld weëde mit de erme.
Hü is d’r jraasplai leëg. Vieëtsieg joar sjpieëder. Vöal va doe is verdampt. Hei en doa jieët ‘t nog wal inne deë dinkt, veult, deed wat d’r Dylan zong.
Óp de bank zitst inne man, zessieg plus. Heë sjpilt e lidje. Jekluurde linte hange an d’r haos van de jiettaar. Ze danse in d’r wink. Zoeëwie zieng hoare oeëts óch dónge óp d’r jraasplai. Heë zingt ‘the answer my friend is blowing in the wind’. D’r wink rèst ziech óp d’r jraasplai. D’r ieëwieje wink bliest wieër.
Rónk d’r jraasplai sjteet e jietter mit e pöats-je en e sjild ‘hondenuitlaatplek’.
D’r man óp de bank sjpilt zieng moezziek.
Akkoade va lang jeleie.
Nog ummer nui.

aujoes V

End aujoes

’t Weëd inne sjnik hese daag.
D’r mörje is nog frisj.
In ’t duurjesjpaan hat ing sjpin d’r aavank van e web jeweëfd. De zon klömt in d’r daag. De hits sjtiegt mit.
Fietsere wule ziech uvver de hüevele. D’r doesj is mieë wie tswai bidons.
’t Is jód um vuur ‘t midde óp d’r daag in d’r sjatte tse zitse.
E jroeës keul jlaas wasser vuur ziech.
E bóch óp d’r sjoeës.
Aaf en tsouw ins de oge sjlisse um tse doekke.
D’r werme wink tse veule.
In de hits tse bade.
In de ieskas waad ’t beer.
Keult ziech vuur d’r lange zommeroavend.
Kondensdrüppe roetsje langs ’t jlaas.
Inne oavend um ziech tse wunsje.
An d’r himmel valle sjtere.
Jedankens va jeluk sjisse durch d’r kop.
D’r sjloes van aujoes.

september I

Bejin september

De vakans leuft aaf. ’t Weëd lanksaam september. D’r herfs kótterbij. De tsiet völle bis ’t zoeë wied is. D’r duuster van ‘t lit wint. D’r daag kótter weëd wie de naat. ’t Lit vrujer aajeet.
Toch de wermde lieët ziech nit zoeëmar d’r zommer aafneëme. Inne lange werme oavend. Bij keëtselit en moezziek.
Óp d’r dusj likt e dües-je van ing cd. De sjtim van d’r Dimitri van Toren klinkt tsaart durch de oavendloeët. Ing sjtim um bij tse dreume.
Wie sjun d’r zommer woar.
Wie me ziech wermt in d’r winkter.
‘Weet dan een ding, dat ik van je houd’ zingt d’r Dimitri.
Óp ’t dües-je sjteet i tseerlettere jesjrève: ‘inne jrós van ’t An en d’r Piet.’
Lü um mit tse dreume.
De cd klinkt mit ieëwieje klanke.
Wied voet.
In de brivvebus likt ing kaat: ‘Inne jrós oes de Toscane.’

september II

Plat

De rees woar sjun. Um noeëts tse verjèse. Heem ligke de tsiedónke jesjtabeld óp d’r dusj. In de öavensjte tsiedónk sjteet mit jroeëse lettere ‘Kirchroa jeet plat’.
Plat!
Jraad tseruk oes e land dat ziech welt. Oessjtrekt. Ing vrauw. Hüevele. Drüeg-jeël. Broen, oranje, oker, siena. Inne jroeëse jaad mit hei en doa cipresse. Keëtse jeplantst.
Oave óp de hüejele sjteet e inkel hoes. Mit sjleëg vuur de vinster. Ing adventskaat mit de duursjer nog tsouw. Weëg kroeffe jries eróp.
Zonneblomme oes-jesjiengt, beuje d’r kop.
Sjtukker jreun tseechne ziech sjerp aaf. Damblök in e sjpel va drüegde.
Inne salamander wermt ziech óp. Sjist langs de moer eróp.
In de mörjezon klinkt va wied ’t bletsje va hung. Jeëjere sjisse in de buzje. D’r nieëvel trukt óp. Siena is an d’r horizon tse zieë. Siena, mit jroeëse lettere jesjrève.
De Piazza. Ing sjelp mit engele-jeflüster. Jevange durch d’r aablik zitse lü uvver d’r janse plai óppen eëd. E sjilderij in de galerie Toscane.
Auto’s vare van de ing plaatsj noa de angere. Ing vrauw leuft langs d’r wèg. D’r wink drapeert heur sjwats kleed langs ’t lief. Ze jeet óp in ’t landsjaf. De zon zakt. De krekele sjielpe.
De heemrees is wie inne dreum. Mit ’t bild van de fresco’s in de kirch oes English patient vuur oge. De toere va San Gimignano. De bilder van d’r Michel Angelo.
’t Lieke, ’t Sanne, ’t Carla, d’r Harrie, d’r Martijn kiekke vuur ziech oes. Jidder mit zie eje bild. ’t Is sjtil in ’t autobus-je.
Sjun um werm heem tse zieë. Mörje óp d’r fiets. Uvver de hüevele van ’t Limburgse land. Bauw Toscane. Jiddenfals nit plat. Reëtóp. Sjprikt de sjproach van ’t landsjaf. Hüevele. Oes-jesjtrekt.
E jedrapeerd kleed.

september III

Wies bild

D’r fotograaf kiekt rónk. Heë lieët ’t lit óp ziech i wirke. Vingt ‘t i zienne kamera. Ziet de klure i sjwats wies.
‘t Lit keurt. Sjtrieëlt de hoed. In ’t tsimmer sjtunt tswai lü. Ing hank bereurt e jezich’. Ing sjtim flüstert: ‘Doe bis sjun.’
‘t Wies tsimmer waast. De moere sjuve oeseree. Inne dans. Inne wiesse dans va sjwane. De kamera kliekt. Moezziek klinkt.
Inne zóndiegmiddieg. ’t Lit sjtriecht. Sjlaier. Lieët sjweëvend.
Dat is wat d’r fotograat veult. Vertselt óp papier. Bilder sjwats wies. Jenóg kluur. Leëvensech.
‘Inne daag mit diech,’ flüstert de sjtim.
Heng sjtrieche lit durch de hoare. D’r mónk preuft wermde.
An de moer hange bilder van ing jebasjte roet. Ing jesjlaose poats. Oes-jebluide blomme.
‘t Lit vilt van ing zie durch ing vinster eri. Sjtriecht de poats óp. De roet kloar. Blomme bluie.
D’r fotograaf kiekt rónk. Heë is alling.
E wies bild in e wies tsimmer.

september IV

Hootsworm

Óp de wirkbank likt zie wirkjetsüg. Joare lank hat d’r May jewirkt. Elektrieker woar heë. E joar is heë noen heem. Döks hat heë mósse hure: ‘Wat dees te noen? Verveëls te diech nit? Kries te d’r daag um? Wie jeet ’t mit diech?’ Dat hat ‘m döks ’t sjaos oes jehange. ‘Iech bin toch nit krank of e zoeëjet.’
Jans jet sjtonde sjteet heë in d’r sjtal bij ziech hingenum. Va hoots maat heë autoots um mit tse sjpieële. Zieng vrauw zitst an e dusje bij de sjtalvinster. Ze moalt de autoots i bónkte klure. Jiddes joar rónk de krismes sjikke ze ’t sjpieëljód óp noa kinger in erm leng.
An duur klure de bleer ziech. D’r herfs moalt de ieëtsjte sjtrich.
‘’t Noajoar kunt,’ zeët ze.
‘Bij ós óch,’ laacht d’r May.
‘Joa, May, vier broeche nit mieë zoeëvöal vuuroes tse dinke.’
‘Nè, vier dinke mieë hingeroes.’
D’r May bukt ziech. Ónger de wirkbank likt fienge hootssjtub. In inne sjtumpel ziet heë kling löchs-jer.
‘D’r hootsworm zitst drin.’
‘Och, May, vuurdat ze de janse wirkbank hant ópjèse, zunt vier nit mieë doa.’
Heë sjteet werm reët en vielt e sjtuks-je hoots. Frisj hoots. D’r fienge sjtub is ring. Zieng vrauw moalt wieër en zingt. Heë fleut mit. ‘O, Rosamunde.’
In d’r sjtal klinkt verlange noa d’r daag van jister. Verlange noa nui sjpieëljód va mörje. Verlange is vuur hön jenóg. Sjterker wie d’r worm.
Nui autoots hei in d’r herfs.
In de klure kunt jet mieë jeël en roeë.
In d’r winkter zalle kinger d’rmit sjpieële.
Urjens wied voet.
Oane worm.
In ermmód.

oktober I

Vóftsieg

In d’r ek van de kauw zitst ’t vüejelsje. Dik. E bölsje. ’t Fleut nit mieë. ’t Pietje is in de moet. Went ’t dat mar uvverleëft. Jiddes joar werm de moet. ’t Is jet wie de jriep.
D’r herfsdaag is werm. De lü zitse an duur. Jenisse nog e sjtuk zommer. De ieëtsjte vüejel vleie noa ’t züde. Eechhöarsjer züemere neus. De hiersje-mentjer vräue ziech óp d’r winkter. Lofe sjtoots reëtóp mit hön jewei in de loeët. Noa de paartsiet zalle ze ‘t aafsjtoeëse.
Bleer valle. De natoer is in de moet. Sjoert ziech an d’r herfs. De hoed jeucht. Sjielfert. Endert ziech in inne winktermantel.
Inne jaad wieër weëd jelaachd. Doa is vöal bezuk. D’r noaber weëd vóftsieg. E jroeës sjild mit de tsiefere vunnef en noel sjteet vuur ’t hoes. Ing póp van inne auwe man d’rneëver. Me zingt. Heë vräut ziech óp d’r daag van hü. En hoft óp nog vöal vrugjoar in zie leëve.
D’r oavend vilt vrug in. In de noabersjaf weëd ’t rui-iejer. An duur is ’t frisj. Jraad vuur ’t pikkeduuster klinkt ing jiettaar. Akkoorde klinke. Toeëne dwarrele. Herfsbleer.
D’r noaber sjpilt d’r sjloes va zienne jeboertsdaag. E fes vuur ziech alling. Heë jrust zienne trengel. Vóftsieg joar umjeëjend jemaad. Dat is zie deel.
Zieng sjood.
Zienne sjtoots.

 

oktober II

Inkele roeës

’t Zouw e herfstieg weekend weëde. Helle wink. Sjtórm. D’r tusjedurch reën. Vuur fietsere is ‘t jet um heem te blieve. Vuur jepensioeëneerde zunt in de wèch waal daag jenóg um kilometere tse maache.
D’r busj flüstert nog. Herfs.
De tek vinge aa tse danse. De bleer haode ziech vas. ’t Sjenke an de eëd is in de lóf van d’r wink. Lü lofe durch d’r busj. Ze hant ziech vónge in ’t roesje. ’t Eje jeveul vingt ing plaatsj. Oamt in de tsiet. D’r doer is d’r wèg. Zoeë jeet de natoer. ’t Heem rèst urjens. Jedijt.
In d’r jaad vuur ’t hoes wiegt ing sjtokroeës. Jeboage. Ing inkel roeës bluit in d’r tietsj. Eje wies. Ónger ziech broen oes-jebluid rèste va blui. Zoam krüft umhoeëg. Leëvenswèg.
Ing vrauw sjun. Vrauwlütssjun. Bliet sjtoa.
’t Dreëgt ing mutsj.
Sjuts teëje d’r wink.
Vräud óp d’r winkter.

oktober III

Magnetron

Uvver inne veldwèg lofe lü. Me ziet vuural jries of kaal köp. Ze sjpatsere in hön vrijtsiet. Jans vöal vrijtsiet hant ze noen. Ins de wèch treffe zie ziech. Tsezame maache ze inne sjpatseerjank. ’t Lofe weëd wal lestiejer. Ummer mieë sjteunzoale kómme in de zemplieje sjong. Zoeëjaar mós me ze heem in de sjloebbe drage. Angesj is ’t lofe óch doa tse sjwoar. Evver óp d’r tseller van d’r fiets kómme mieë kilometere.
Noen in d’r herfs mit d’r winkter vuur de duur kalt me mieëtstens uvver de tsiet. Vuural die van jister. Óch wal uvver die van hü. En jet va mörje. Umerme de tsiet die nog bliet. Ze kan diech d’r haos tsouwduie. Mar óch lóf jeëve. Die tsiet va lóf oame ze noen.
Ze lofe uvver platjevare eechele. ’t Is inne ruiiejete herfsdaag. Jinne sjtórm. Jinne reën. Óngerweëgs in e wieëtsjefje rèste ze ziech oes. In de kuche klinkt inne sjlaag. In d’r magnetron is de milch rónkjesjlingerd. ’t Sjtormt in d’r magnetron. D’r knoeb tse lang i-jeduit. De milch weëd nit hees jedrónke. Doavuur hant ze hant alle tsiet. Tsiet um tse bloaze. Tsiet um tse oame. Tsiet vuur herfsmilch. Tsiet vuur inne nuie magnetron.

oktober IV

Kniepse

Urjens midde in d’r oktober. De herfsvakans sjteet vuur de duur. Me hoft óp nog jet sjun daag. Mit zon en zommerwermde. Terrasweer en oane jas sjpatsere durch de buzje. Evver d’r wink drieënt ziech. Kauw lóf oes ’t norde. Uvverdaag zunt de zonnesjtroale werm jenóg um ós tse sjutse teëje de vrugge kauw. Mar de naatswermde verlist ’t van d’r ieëtsjte vraos. Óp de jrens van de naat en d’r daag jeet ’t sjpel los. Va dampende baachens. Wiesjreune weiens. Oranje nieëvele. Silhouette va kui, peëd, vüejel, beum, dörper. Fotografe sjtubbe durch ’t landsjaf um dat winktersjpel in d’r herfs tse kniepse. Óp tse sjloa. Vas tse legke vuur ’t journaal of de tsiedónk va mörje. De bilder va dizze mörje weëde vas-jelaad vuur nog lang. Endere ziech nit. Blieve zoeë.
Durch ’t veld viert d’r vruie-mörje fietser. Vuur hem is dizze mörje zoeëwie vöal mörjens. Ummer nui. Ummer angesj. Dat bild nimt heë óp in zie jedechtnis. Endert ziech. Bliet leëve. In zieng fantasie.
Doarum viert e mörje werm.

oktober V

De tsiet rief is

In d’r kino drieënt inne Tsinterkloasfilm. D’r zaal is jód jevöld. Vöal tute sjnüts weëde verkoat. De kinger kanne de lidjer mitzinge. In de tsiedónk sjteet, dat ze va de mieëtste lidjer mar e paar rejele kenne. D’r journalist vroagt ziech van al aaf. Kenne de kinger de lidjer wal? Weëd hüetsendaags heem nog wal jezónge? En de sjoeël? Mósse de Tsinterkloaslidjer nit in d’r Cito-toets? Of is ’t tse vrug in ‘t joar?
In d’r supermaat weëde al inne mond lang de printe aajepriesd. Me hat óch lü die ’t janse joar vuur Tsinterkloas sjpieële. Ze verdene billieg jeld mit hön bank durch de lü e rad vuur de oge tse drieëne. Mit haffele sjträue ze de fennigke in de ekke va sjport en koens. Went de lü merke dat ze ing kats in d’r zak jejole hant, sjmiltst ‘t jeld wie sjokkelade muntse.
Binnekóts kunt d’r richtieje Tsinterkloas werm. Da is de tsiet rief vuur hem. Heë waad bis de vrüete jepload zunt. ’t Vieë in de sjtel sjteet. ’t Allerhilliejefes de kirchhöf mit chrysante jetseerd hat. Heë kunt óp zie wies peëd en mit d’r Sjwatse Piet um ós tse bezukke. Um tse vroage en tse sjenke. Vroage um jód vuuree tse zieë. En vräud tse sjenke.
‘Heë kunt,’ zinge de kinger.

november I

Kingerbóch

In de kingerbucherwèg hat d’r man van ’t bucherjesjef inne jroeëse dusj midde in ’t jesjef neerjezatsd. Van alle meuglieje Hollendsje sjrievere ligke kingerbucher dróp. D’r jrüetste sjtabel is van ’t bóch ‘Tien torens diep’. Vuur d’r dusj sjteet inne man mit e kling junke. ’t Junke wiest noa d’r hoeëje sjtabel.
‘Opa, wat is dat vuur e bóch?’
D’r opa pakt e bóch van d’r sjtabel en jieët ’t an ‘t junke. Deë leëst effe jet.
‘’t Jeet uvver de koel,’ zeët e.
‘Uvver de koel?’ D’r opa waad effe. ‘Da dink iech nit an inne toer, mar an e laoch.’ ‘Woats doe óch in de koel?’
‘Joa, iech hauw jing jouw punte óppen sjoeël. Doe moeët iech noa de koel.’
‘Vongste dat sjun?’
‘Nè, jaaroes nit.’
’t Junke kiekt d’r opa aa. ‘Dat bóch hauw besser ’t laoch kanne heesje.’
‘Joa,’ zeët d’r opa, ‘en in ’t plat jesjrève. Dat woeët doe ’t mieëtste jekald.’
’t Junke lekt ’t bóch tseruk. Óp d’r dusj ligke nog mieë bucher. E bóch uvver d’r krig, ‘Patatje oorlog’ sjteet dróp. Versjillende bucher junt uvver de bokkenrijders. ’t Nuitste bóch heesjt, ‘Bokken uitgemolken’. Ee bóch sjpilt ziech in de Peel aaf, ‘Tien turven hoog.’ Ing jesjiechte kunt zoeëjaar oes Friesland, ‘Winter zonder vorst’.
D’r opa pakt ’t junke bij de hank. Ze lofe langs de kassa. Doa ligke Tsinterkloasbucher. Óp ee bóch sjteet mit jroeëse lettere, ‘Sjong.’ D’r opa bliet sjtoa. ‘Iech dink dat iech dat vuur diech jel. ’t Jeet uvver d’r sjong ópzetse.’
’t Bóch is jejsrève durch inne hieziejer sjriever.
’t Junke laacht.
‘Dat zal d’r Tsinterkloas sjun vinge.’
‘Joa, jong, deë loestert noa alle sjproache. En hei noa die van ós.’

november II

Bushalte

Bij de bushalte sjtunt jet lü. E paar zitse óp de bank in ’t bushöks-je. Inne man kunt aalofe. Heë dreëgt inne verfroemmelde jas. De bóks sjloddert langs de bee. De vettieje hoare winge in d’r wink. In ing hank hilt e ing plastic tuut vas. In de anger ing sjtaofe tèsj. Heë kiekt óp d’r busplaan an d’r poal neëver ’t bushöks-je. De sjtaofe tèsj roetsjt oes de heng en sjtoekt óp de eëd. Wasser drüpt. D’r man hoalt wat in de tèsj zitst droes. E blik eëtse. E peks-je tsoep. Vermicelli. Ing tuut tsoekker. Ing plastic flesj woa-óp ‘Action’ sjteet jesjrève. Al oes billieje jesjefter. ’t Drüpt allenäu jet. Heë duit ’t in de plastic tuut. Óppen eëd is inne flinke pool. ’t Rücht noa sjterke drank. De lü bekiekke ziech ’t janse. Heë sjud de tèsj leëg in d’r dreksbak an d’r poal. Jlaas rinkelt. Da leuft heë tseruk. Sjnoer sjnak de sjtroas eri van ’t billieg jedrenks-jesjef.
‘D’r erme keël en heë hauw zoenne doeësj,’ zeët inne man laachend. Heë hat e sjoeëshunke óp d’r erm. De lü laache mit hem mit. De bus kunt aavare.
‘Doa hauwt uur bouw inne in de bus jehat. Dat woar e sjnepje,’ zeët d’r man mit ’t hunke.
‘Sjaak, sjteet dat in die nui bóch,’ vroagt d’r chauffeur.
‘Has te dat nog nit jeleëze? Da weëd ’t waal de hüekste tsiet.’
Went jidderinne zitst, trukt de bus óp. D’r Sjaak zitst neëver ing vrauw en keurt ’t hunke. Heë hat nog ummer ’t hüekste woad.
‘Deë man dong miech waal leed.’
‘Biste jek,’ ruft inne va hinge. ‘Deë züffer.’
Heë kriet bijval in de bus.
‘Witste wienieë iech zoef,’ zeët d’r Sjaak flot. ‘In d’r zommer, aanmaaklimonade.’
In de bus laache ze hel.
‘Zoeë sjlim, dat iech d’r janse winkter mós aafkikke.’
De lü kómme nit bij.
De vrauw neëver hem zeët: ‘Iech hauw d’r man jeld mósse jeëve um nui waar tse kanne jelde.’
D’r Sjaak kiekt heur verwóngerd aan.
Da flüstert heë: ‘Iech óch.’
‘Woarum flüster ste noen?’
‘Joa, kiek die lü in de bus die dinke doa angesj uvver. Iech wil ze doabij losse.’
De vrauw laacht ins effe. ‘Bis te bang dat ste nit mie jekeurd weëds?’
D’r Sjaak keurt nerveus ’t hunke. ’t Deersje joenkt en razelt. Heë sjwiegt. De bus viert inne ek um.
De vlek bij d’r poal van de bushalte is klinger woeëde. Inne hónk kunt aalofe en rücht an de vlek. Heë kwispelt mit d’r sjtats.

november III

Jlais van ’t jeveul

Óp d’r zölder viert inne tsóg rónk. Inne tsóg óp de hüegde va kingeroge. D’r Al jeet durch de kneie um kótbij ’t jlais tse zieë. De jesjiechte van óngerweëgs tse preuve. Heë hat ing welt jesjrève mit beum, sjtrüch, berje, dale, mere, dörper.
Ing welt nit tse jroeës. Óp kingermoas.
Tse uvverzieë. Tse jeleuve. Wirklieg. Ónendlieg.
Woatste nit óp neer kieks. Mar van óngenóp inne wèg zuks. Biste waast in de hüegde va die jeveul.
Heë lieët d’r tsóg aahaode bij e perron. I zieng jedanke sjtieje lü in en oes. Nimt heë in zie jeveul mit.
D’r Al vräud ziech óp zienne zölder. Wie winnieg tsiet heë óch hat. In d’r loof van de joare hat d’r Al vöal jelierd uvver wat ziech allenäu aafsjpilt in de hiere van d’r miensj. Hat in ’t sjpetaal vöal lü jehólpe. Jezónk jemaad. Jesjteund in hön angs. Angs um ’t leëve tse verlizze.
Heë sjpieëlt zie sjpel óp d’r zölder. Doa woeëne de joarestsiette van ummer wieër. De kouw en de wermde van d’r winkter. De vrugjoar-ópreejoeng. Zommer-uvverflós. Herfs-ieëwiegheet. D’r Tsinterkloas óp ’t wiesse peëd. ’t Kriskinke mit engelevlüejel. D’r Oeësterhaas sjpringend durch de natoer.
Doa veult heë de rouw van de tsiet. Um tse jeleuve. Tse haode van lü. Kótbij ziech. Wirklieg. Mit name. Mit jezichter.
’t Besjteet. D’r Tsinterkloas. ’t Kriskinke. D’r Oesterhaas.
D’r kingertsóg viert óp d’r zölder. Kweer durch de hiere. Óp ’t jlais van ’t jeveul.
D’r Al.
Zieng leefde.
Leëvend.

november IV

Sjüelsje

E sjüelsje likt langs inne sjtille wèg. De kinger oes ’t dörp kómme tse vós noa de sjoeël. Mit e bus-je weëde de kinger van de dörper oes d’r trengel braat. Zoeë zunt doa jenóg kinger um de sjoeël óp tse haode. Neëver de sjoeël likt inne sjportzaal. ’t Dörpshoes is draa vas-jebouwd. Óp d’r sjpieëlplai is vuur de kinger plaatsj jenóg. Ze laache, sjneure, rultse, róffe, sjtrieë. Sjraie, keëke hüet me kóm. Jenóg lóf bliet uvver um ziech tse versjtoa.
D’r winkter kunt kótterbij. In de sjtrüch ligke nog jet bleer. Ing juffrauw kunt mit de kinger eroes. Ze hant e veëntje in de heng. Hü is fes. D’r Tsinterkloas kunt óp bezuk. Daaglang hant ze Tsinterkloaslidjer jezónge, Sjwatse Piete jetseechend en jerechend mit pefferneus. Óptselle, aaftrekke. De tsiefer weëde jepreufd. Jebakke in d’r oave. Vunnef rije va zes. Dat dunt ze tsiech kier. En da dele. Ze liere rechne en rechnoeng haode mit ee. Ze liere vuur en durch ’t leëve. Óp ’t dörpssjüelsje tsezame mit de juffrouw.
Va wieds zient ze d’r Tsinterkloas aakómme óp zie wiesse peëd. Heë viert tusje de beum, va ‘hoor de wind waait door de bomen’. En woa ’t naats d’r mond durch sjiengt. D’r Sjwatse Piet hilt de tüejele vas. De hóvve van ’t peëd klinke óp de sjting. ’t Is moezziek in de kingeroere. De vräud oes Sjpanje kunt kótterbij.
Bij de sjoeëlpoats sjtunt eldere. ’t Dörp is oes-jelofe. ’t Winkterfes va Tsinterkloas kan hei klinke. Hat de plaatsj van de natoer.
Middenin d’r jank sjteet inne jroeëse jetseerde sjtool. D’r boave hingt mit lettere va pefferneus jesjrève, ‘Leve Tsinterkloas en Sjwatse Piet.’ D’r Tsinterkloas wiest d’rhin. Heë kan ’t leëze. ‘Jullie schrijven eigen woorden met pepernoten.’
‘En rekenen met pepernoten,’ ruft e meëdje.
‘Hoor je Piet, hier leren ze met smaak.’
‘Dat had ik al gehoord en gezien Sint.’
‘O, daarom kun je zoe goed schrijven en rekenen.’
D’r Sjwatse Piet krupt ziech va sjtoots. De kinger hant sjpas. D’r Tsinterkloas zetst ziech.
In inne ek likt óp e dusje d’r adventskrans. Ing keëts hat jebrank. De angere keëtse mósse wade, bis noa ’t fes van d’r Tsinterkloas.
Went jerechend weëd mit kriskrens-jer.
En jedeeld.

detsember I

Inne daaglang

’t Jraas rèst in e bed va moos. Durch vugde jevoord waast ing jreun plaatsj va rouw. E meëdje en inne jong kómme kótterbij. Zetse ziech óp ’t moos.
Sjtrekke ziech oes in d’r winkter. Keure de hoed. Vinger sjtrieële.
Sjliet uvver e frisj sjneilandsjaf.
Inne man en vrauw lofe verbij. Verbij an ’t jraas. Heë dreëgt e köffersje. Mit de anger hank hilt heë de vrauw vas. Ze veule de hoed. Vinger rèste.
Rimpele, dale mit flüsterende jesjiechtens tusje ónendlieje berje.
Óp ’t sjtation zukke ze hön perron. Lü sjtunt in jrüpjer of alling óp de perrons. Winke noa ee of kiekke vuur ziech oes. Tsug bringe hön kótterbij of wieër voet. ’t Jlais jeet an d’r horizon noa ee tsouw. D’r tsóg viert ’t oesee.
D’r man en vrauw sjtieje in. Mit d’r ruk noa vure. Vuur hön oge waast ’t jlais werm noa ee tsouw.
Ze jenisse d’r daag va hü. En ze vräue ziech óp deë va mörje.
Deë weëd hön jesjónke.

detsember II

Eëzel en aos

Jiddes joar is ’t e fes. ‘t Ópkroame van d’r krissjtal in de kirch. Ze zunt mit drei man. De drei könnigke neume ze ziech. Die koame va wied en woare de letste jeste bij de krib. D’r Melchior, d’r Balthasar en d’r Kasper. Zoeë óch die drei man. Aavangs herfs vange ze aa tse plane. En noa Maria Lichtmis óp d’r tswaide fibberwaar rümme ze werm al óp.
In de kirch ligke de krisbeum al veëdieg. Die hat d’r kuster mit e paar jroeëse koerjonge eri jedrage. E paar daag broeche de drei könnigke ier d’r sjtal mit de bilder sjteet. Sjtoots sjtunt ze neëveree vuur d’r sjtal. Inne kingerdreum vuur jroeëse lü. D’r kuster kniepst ’t lit aa. D’r voorbak is nog leëg. Hillieje oavend weëd in de kingermès ’t kink drin jelaad.
In ’t zeëltje va de kirch sjtunt kaffieë, krisbroeëd en sjnaps-jleës-jer veëdieg. Jiddes joar zage ze bij d’r ieëtsjte sjloek: ‘Óp ’t nieëkste joar.’
Evver noen zeët d’r kuster d’rhinger: ‘Wie lang nog?’
Jinne zeët jet. D’r bisjof vingt dat de kirch tsouw mós. De kirch e paar hónged meter wieër darf óp blieve. Die weëd vuur vöal jeld verbouwd. En die van hön is jans in oader. Die kost nüks. Doabij wil me die anger krich ópjelde um e bejaardenhoes tse bouwe. Dat lieëvert inne janse sjunne tsents óp. ’t Jeët um mieljoeëne euroots. Mar d’r bisjof hat zie machwoad oes-jesjproache en doa bliet ’t bij. Mach umwille va mach.
De könnigke sjnappe ’t nit. Hön mach is de wermde van de krib. De ekonome van ’t bisdom hant e rapport jesjrève. Doa kan mar ing kirch ópblieve, dat is die van hön. Vuurdat ze noa heem junt, kiekke ze nog ins effe bij de krib. Drei könnigke. Durch joare jerimpelde köp. D’r engel ainfach sjun. Durchzichtieg sjtralend. Laacht hön aa.
‘Kiek,’ zeët d’r kuster, ‘d’r eëzel en d’r aos verwerme ’t kink. D’r bisjof lieët ós in de kauw sjtoa.’
‘Mar,’ zeët inne van de könnigke, ‘d’r engel verwermt ós hats.’
D’r kuster kniepst ’t lit oes. De könnigke junt noa heem.
De wermde van de krib bliet bij hön. In alle joarestsiette. Mit of oane kirch.

detsember III

Fietsehok

An ’t ing van de sjtroas bij e aofe veld likt inne bungalow. Ing trap jeet vuur de duur umhoeëg. Óp de ungesjte veer tritte sjteet ing sjtallüet. Jiddere zóndieg in d’r Advent weëd ing keëts aajemaad. Jidder trit van de trap is inne sjrit in ’t joar. Hü d’r letste sjrit. Alle keëtse brenne.
Neëver de trap is mit sjting e fietsehok jemoerd. De fietse sjtunt an de zie van ’t hoes. Mit kette zunt ze anee jebónge. ’t Iezere hek van ’t fietsehok sjteet óp. ’t Kloester hingt draa. Kribhillieje sjtunt drin óp sjtrüe. An d’r plavong hingt klimop. ’t Sjtrüe rücht frisj. D’r jeróch van de natoer. Ummer angesj mar zoeë bekank. An ’t daach hingt e sjildsje, ‘Inne engel vleit durch de sjtroas’ sjteet dróp.
In ’t tsimmer sjteet inne richtieje krisboom. De lempjer sjienge durch de roet en de kaal tek van de sjtrüch. Inne man zitst neëver d’r boom. Heë leëst de tsiedónk. Uvver de trap lofe inne jong en e meëdje eróp. Ze duie óp de sjel. D’r man lekt de tsiedónk neer. Laachend maat heë de duur óp.
‘Daag, opa,’ zage ze allebei.
‘Mieng leef kinger, komt flot eri. ’t Is kaod.’
An duur blieve lü bij ’t fietsehok sjtoa. Bij d’r aavank van de kris-jesjiechte. Ainfach. Jlitter va ummer jreune klimop. E jeel bed va sjtrüe.
In ’t tsimmer zitst d’r opa hinger d’r piano. De kinger sjpille blokfleut. Krislidjer va lang jeleie klinke eroes. Zoeë wie ’t oeëts bejon. Sjtil en werm. Kingervräud. Ze sjtrale.
De keëtse óp de trap junt hönne wèg. Ze brenne ziech óp. Sjenke ziech an ’t lit. De letste wèche verjunt eëve flot wie de angere. Mar ze kanne zoeë lang doere. Of zoeë flot um zieë. De natoer jeet zienne wèg.
’t Sjneit e bis-je. Inne van de kinger wiest eroes.
‘Opa, ’t sjneit.’
D’r opa kunt neëver hem sjtoa.
‘Joa, engeleveersjer,’ zeët e.
An duur is ’t sjtil. De lü lofe wieër.
De krismes kan me hure.
In de sjtilte van d’r sjnei.

detsember IV

Tswaide krisdaag

De krismes is wie jiddes joar jemuutlieg. Bij d’r pap en de mam is ’t hoes vol. De kinger zunt al e paar joar ’t hoes oes. Mar mit krismes truft me ziech jeer bij d’r pap en de mam. Doa vräue ze ziech óp. Evver ’t vräue doert langer wie ’t viere. ’t Is zoeë flot verbij. Doarum klinkt in de krislidjer óch jet va leed.
Nieëks joar nog tsezame an d’r dusj zitse? Lidjer zinge? Jesjenker oespakke? De naatsmès? Nog tsezame?
D’r tswaide daag junt de kinger noa hön sjweier-eldere. D’r pap en de mam winke hön oes. De duur vilt in ’t sjlaos. Ze veëge ziech ing troan aaf. Ónger hön tswai zitse ze bij d’r krisboom. De krisbucher mit jesjiechtens en lidjer ligke werm in de kas. De jiettaar hingt an de moer. ’t Is rui-ieg i hoes. Ze jenisse de rouw. Mar de sjtilte deed pieng. De tsiet zal ze evver sjliese.
Noa de fesdaag jeet aI werm sjritte flotter. De tsiedónk sjud ’t nuits uvver de lü oes. E inkel bild va krismes. Vuur de res, honger, ermód, klimaattop, krisdrukte óp de woonboulevards.
De krismes is verbij. D’r inne is vroeë dat e d’r prul kan óprümme. D’r angere sjpieëlt krismes bis drei könnigke.
D’r pap kiekt noa de jiettaar an de moer.
Bis ’t nieëks joar.