columns 2016


			E nui joar (detsemberV) Tusje de kriskate likt ze. Ing rouwkaat. Mit tswai foto's van 't Sandra. Ing foto 't jezich jekierd noa de zon. Óp de vuurzie van de kaat kiekt 't um. Inne letste laach. An d'r rank van de zieë. Ing blauw loeët. De horizon. Midde vóftsieg koom. De zerk bedekt mit roeëze...
Kautsj (detsemberIV) Bauw krismes. Óngerweëgs noa e tejatersjtuk. Krismes en tejater. De jardienge wied óp. Inne jroeëse kautsj. Roeë kussens. Deep voetjezakt. Lankoes wietse oesbloaze...	Zoeëlang (detsemberIII) D'r zóndieg vuur de krismes hat de harmonie inne wainachts-sjpatseerjank. Durch de velder langs boerehöf. Woa ze ziech werme a tsoep. Zinge bij waegkruutser mit kris-sjtel. Weë wil, darf mit...	Zoeë tse zieë (detsemberII) Lankoes zitst d'r pap i ziene sjtool. An duur is de loeët jries. 't Vilt jet. Sjmies, fienge sjnei. Jee weer um lang an duur tse zieë. Ziene zóndiegssjpatseerjank woar kót. Heë sjleet e blad van de tsiedónk um. D'r televies sjteet aa. Inne projram mit krislidjer. Hingerjrónk-moeziek...	Keëtse i lampe (detsemberI) D'r Tsinterkloas sjtiegt oes inne auto bij e hoes. Heë jeet eri. E sjtuk wieër in e jroeës waarjesjef leuft d'r krisman rónk. Me sjprikt va detsemberfeste. Wat vuur jezich 't óch hat. Dat kan me ziechzelver oeszukke. D'r krismaat is al ing tsiet ópjebouwd. 't Trukt lu. Vöal lu...
Voet (novemberIV) Vurriegs joar loog 't nog in d'r kingerwaan. Noen jeet 't zieng sjritte. An de hank van d'r opa. Óch zieng sjritte. Mit jesjtrekte erm. Jeboage d'r ruk. Het hat e teks-je ópjeraafd. Doa wiest 't mit...	Kingerdreum (novemberIII) Langs d'r waeg noa 't dörp sjteet e sjild. 'Tsint en Piet , inne kingerdreum'. De manslu van de bank hant e paar pöal noa jen eëd i jehouwe. Doa hingt 't sjild aa. Ze vräue ziech um dat tse doeë...	Kloas (novemberII) Mit muite sjtieje ze oes de bus. 't Bertie en d'r Wiel hant vol taesje bij ziech. In de sjtad hant ze i-jejole. De fesdaag kome kótterbij. Mit en mit jelde ze al jet vuur de detsembertsiet. 'Jef miech mar die sjwoar waartaesj,' zeët d'r Wiel. 'Vrauwlu kanne óch sjwoar waartaesje drage...	November (NovemberI) D'r duuster roetsjt vruier in 't lit. D'r Joeëhan en zieng vrauw maache hönne oavend rónkjank. Ze lofe je-ermd. Bij 't aod poskantoer vilt lit eroes. Inne fotojraaf hilt doa ing oessjtellóng. Lieët lit sjienge uvver zieng wirkliegheet. De jesjefter zunt jesjlaose...
Sjoof (oktoberV) D'r hód óp d'r kop. De sjal um d'r haos jeknupt. Mit de sjup óp ing sjouwer leuft d'r Andris d'r waeg eraaf. Óp d'r kirkhof zunt al e deel manslu van de bank an 't wirke. Ze sjoefele, sjuppe, raeche...	Vlei (oktoberIV) In 't sjpetaal is d'r Hannes óp bezuk bij inne bekankde. 't Vilt nit mit in de welt van de wiese jes tse zieë. Vroeë wen ze diech kanne helpe. Evver wen 't nit zoeë is. Verzukt me tse dinke an de plaadzje mit inne wieje oesblik...	Sjterehimmel (oktoberIII) De manslu van de bank kanne mit ing bus mit. Óch de vrauwlu junt mit. Inne daag noa e planetarium. Ze lofe al mit de jedanke rónk an d'r krissjtal. Jiddes joar bauwe ze dem óp d'r kirchplai...	Weimar (oktoberII) ‘Ein Ohrwurm. Der Liebestraum von Frans Liszt,’ zeët d’r man in de rónkvaarbus durch Weimar. D’r chauffeur hat e benke ópjeztast. De sjtimme van ing vrauw en inne man klinke. Ze vertselle wat de lu in de bus zient. ’t Jadehoes van d’r Goethe. Woa heë ing keëts vuur de vinster zatst...
’t Sjpel va (oktoberI) E paar daag junt ze dróp oes. D’r Joeëhan en zieng vrauw. Mit ing bus. Noa ing sjtad uvver de jrens. Nit tse wied. D’r folder vertselt va jieëvele oes meersje-jesjiechten. In ing sjtad nit tse jroeës. Bauw e dörp... .	Auwerdom (tseptemberIV) Noen is e doa d’r herfs. Vuurzichtieg hauw me de tseechens al jezieë. Sjpinne. Mör-jenieëvel. Oavendkeulde. D’r pluk van obs. De zon sjtroalt. Midde óp d’r daag nog zommerwermde. De bleer valle intsel aaf...	Bedinke (tseptemberIII) An ’t sjtuur van d’r fiets hat ing sjpin e web jesjponne. D’r Hannes bedinkt ziech um ’t web voet tse veëje. Mar heë lieët ‘t zitse. Misjien zitst urjens ing kling sjpin. Heë lieët ’t web mitvare. E vuurtseeche van d’r herfs...	Koens (tseptemberII) Hei en doa vilt e blad van inne boom. Jet bleer verklure al. Doch d’r herfs is nog nit tse ruche. Doavuur is ’t jraad tse vöal zommer. ’t Bertie en d’r Wiel maache inne sjpatseerjank. Ze kome durch inne beusj. Dizze mörje zunt ze in alle vrugde vertrók-ke. Ieëtsjt e sjtuk mit de bus. Dat dunt ze dökser. Dizze weëg hant ze nog noeëts je-lofe...
Hiezieg (tseptemberI) Inne auto mit inne caravan d’rhinger viert durch de sjtroas. De ieëtsjte lu kome tseruk va vakans. De komende daag zalle dat d’r mieë zieë. Binnekóts vingt de sjoeël werm aa. Werm e joar kan ze ópblieve...	Rieëbroen (aujoesIV) Wat inne zommer. Zoeëvöal sjport. D’r Hannes sjtiegt óp d’r fiets. Wil werm i zie ritme kome. In alle vrugde. ’t Is nog frisj. De zonnewermde óngerweëgs. E sjtuk langs inne verkiersweëg. Uvver e fietspad. D’rtusje e sjtuk jraas...	Junne (aujoesIII) Tswai waeche sjportfes. Va handbal bis piel en boag sjisse. Va bokse bis sjtoekrenne. D’r Joeëhan hat mit zieng vrauw bauw al jezieë. Sjporte woa ze ejentlieg noeëts hin kieke, bekieke ze ziech mit sjpas. ’t Lifste hauw d’r Joeëhan uvveral a mitjedoa. Dök-ser zeët e: ‘Dat wuer jet vuur miech.’ ‘Los lever,’ zeët zieng vrauw da. ‘Iech zien diech al óp e peëd zitse.’..	Drieën (aujoesII) Ze wósse nit jód wat ze d’rmit moeëte. D’r Joeëhan en zieng vrauw. Ze haode va sjport. En zicher wen doa jet van oranje i sjiengt. Mar doa passeret zoeëvöal wat nuuks mit de vräud va beweëje tse maache hat. Ze wille waal kieke, mar nit de naat d’rvuur ópblieve. Bis d’r ieëtsjte zóndieg...
Rio (aujoesI) ‘Rio de Janeiro – Rio, Land of sun, samba and wine -Rio de Janeiro – Rio, I feel fine.’ E lidje klinkt oes d’r radio. ‘t Is zoeë wied. ’t Jruetste sjportfes jeet aavange. De Olympische Spelen. ‘I am on my way to Rio, the place where I wanna be'...	Kapel (joelieV) D’r Tour likt al ing waech hinger ós. Vuur d’r Hannes woar ’t ing sjun tsiet. Bis de letste paar daag. Rennere loge óp d’r makkadam. Inne dreum vervloage. Óch vuur d’r Hannes. Wat wuer ’t sjun jeweë. Nog ins inne Hollender noa ing lang tsiet óp ’t podium. Wie zouw d’r Hannes da nit jevare han. Óp zienne tour durch de huevele. De pedale zouwe bouw vazelver rónk jedrieënd han...	Parade (joelieIV) Besser weer in de loeët. Óp zóndieg is al jet d’rva tse merke. ’t Bertie en d’r Wiel wille dróp oes. Ze hant ziech klapsjteultjer mitjenoame. Nit tse jroeës. Ze kanne mit in de bus. E haof sjtöndsje vare. Uvversjtieje en da is ’t nit mieë wied...	A louer (joelieIII) D’r EK-foesbal verbij. Nog eemoal sjpannoeng. D’r finale in inne motte-sjwerm. Oavendzon-dans. In ‘t fel lit va foesballampe. Sjtervende sjwane. ‘t Bliet nog jenóg uvver. D’r Tour. Vuural vuur d’r Hannes. Heë zitst i dis tsiet jet angesj óp d’r fiets. D’r zits rui-iejer. D’r pedaaltrit in Iesland-tuen. ‘Hoe, hoe, hoe’. D’r wink sjtriecht langs d’r Jumbotrieko...
Zommersjtaof (joelieII) Wat hauwe ze ziech jevräud. D’r zommer. Lang daag. Werm. An duur. Jenis-se van de zon. Blauw loeët. Jans jeweun. Evver ing kótte tsiet mar. Doch lang jenóg vuurdat d’r herfs i vilt. D’r duuster ’t vuur ’t zage kriet. Vier de wermde zelver zunt. Dat viere vier werm bis ’t nieëks joar. D’r winkter durch. ‘Doarum noen e nui kleed,’ ruft ’t Tsoffie. ‘Noa de sjtad.’ D’r Lou knikt ins mit d’r kop...	Roeëze (joelieI) Wat woar miech dat e weer. Reën, dondersjleëg, hagelknöa. De sjtroas ing baach. D’r Lei hauw e paar daag jeleie in d’r jraad jewirkt. De hek jesjneie, jesjoeveld, je-keerd. ’t Zoog sjun oes. ’t Kitty de vinstere jewaesje. De welt sjienget kloar. Tsezame zitse ze in d’r jaad. Drinke ziech ing tas kaffieë. E paar reesfoldere ligke óp d’r dusj. Ze bekieke ziech die in alle rouw. Woa jeet dis joar de rees hin?..	Sjportfes (joenieIV) Vuur d'r Joeëhan en zieng vrauw is 't EK ee jroeës sjportfes. Ze bekieke ziech bauw jiddere projram deë d'rmit tse maache hat. 't Vólkslid van de Ietaljeëner zinge ze kaihel mit. Nit mit de wöad, mar mit lalalala...	Sjun sjpel (joenieIII) 'Beau Jeu' hitsjt d'r EK bal. 't Betseechent 'sjun sjpel'. Dat is d'r foesbal óch vuur d'r Ralf. E sjun sjpel. Alling dis joar oane oranje. Dat vilt teëje. D'r bal likt óp de kas i zie tsimmer. Heë hat nog nit d'rmit jefoesbald. D'r Brazuca va de WK kank e tsing moal hoeëg haode. Mieë hoeëg haode broecht vuur hem noen nit mieë. Óp d'r jraasplai hingenum zal d'r bal wal nit kome. ...
Sjpeiel (joenieII) Vuur d'r Joeëhan weëd 't werm ins tsiet um ziech de hoare tse losse sjnieë. Inne man is vuur 'm. Heë zetst ziech an d'r dusj. En pakt de tsiedónk. D'r Beët zitst in d'r sjtool. Heë kriet de hoare jesjneie. Durch d'r sjpeiel kiekt e noa d'r Joeëhan.' 'Doe broechs de tsiedónk nit tse leëze. De Hollendere junt doch nit noa de EK.' D'r Joeëhan zuet ins. Sjleet e blad um....	Branding (joenieI) In e restaurant zitse 't Angèle en d'r Free bij de vinster. Óp d'r dusj brent e keëts-je. Ze jenisse de jemuutliegheet. 't Hat hön jód jesjmaacht. Ze kieke oes uvver de zieë. Óp 't sjtrand sjtunt en zitse lu. Hei en doa ligke heuf driefhoots. 't Angèle en d'r Free sjpatsere óch d'rhin...	't Sjpel van de zieë (maiIV) 't Wingt hel. Zank vluut uvver 't sjtrand. 't Angèle en d'r Free zitse óp ing dekke neëver e sjtrandhuus-je. Zoeë zitse ze oes d'r wink. De zon kunt aaf en tsouw tusje de wólke durch. E paar daag zunt ze an de zieë. Um tse sjtare noa d'r horizon. De jolve zieë sjume. Noa 't roesje van 't wasser tse loestere. Lu um hön erum bekieke. Inne pap trukt ing bolderkaar...	De duur (maiIII) D'r kaatkloep wil nog ins jet óngerneëme. Jemindlieg junt ze mit d'r auto dróp oes. Um de buet viert inne. Evver doa zitst e noadeel aa. Deë viert kan nuuks drinke. Nuuks van alcohol. En dat dunt ze óp zoene daag jeer. E paar drinke. Nit tse vöal, mar jraad jenóg um nit tse kanne vare. Doarum hant ze besjlaose um ins mit d'r tsóg tse joa...
Knoevelbere (maiII) Vure óp d'r plai bij 't museum is e sjtuks-je jraas. Ing juffrauw zitst mit heur kinger in inne krink. Ze sjpilt jietaar. De kinger zinge e lidje uvver knoevele. De zon sjiengt. An d'r i-jank van 't museum sjtunt al jans jet lu. De duur jeet óp. Vus-je vuur vus-je jeet me eri. Óch de kinger mit de juffrauw. Ze hant inne knoevelbeer teëje ziech aajeduid. 't Is hu inne bezóngere daag...	Blomme (maiI) Doa woare eldere jenóg die de kinger wole vare. Óp d'r sjoeëlplai sjtunt ze bijenee. De kinger va jroep ach. Mit hön juffrauw. Dizze middieg junt ze noa d'r kirkhof. Tsoldate oes d'r krig zunt doa bejrave. Ze krient hu e jraaf um tse verzörje. E wies kruuts. 't Is e sjtuk vare. Óch kinger van ing anger sjoeël zunt doa. Zie krient e jraaf e sjtuk wieër...	Könniksdaag (aprilV) Dizze mörje hat 't Bertie bij ziene man de medalieë ópjesjtaoche. 't Is könniksdaag. Da junt ze dróp oes. Ze zunt ópjewase mit 't könnejinnefes en bevrijdingsdaag. Tswai vrij daag. De lu woare vroeë dat d'r krig verbij woar. E oranjefes. Dat zunt 't Bertie en d'r Wiel blieve viere. Ze lierete ziech kenne in de bus. Jans jet daag noa de sjoeël in ing anger sjtad...	Rennere-sjwees (aprilIV) Inne van de zóndieje in d'r April is 't pries. D'r huevel weëd uvversjtreumd durch fietsvrung. Ze kome al vrug. Mit klapsjteultjer, vane en beer. Hei en doa in de wei inne camper. D'r ieëtsje barbecue sjwaamt. Vanoes zie tsimmer kiekt d'r kuunsler oes uvver 't land. E kluresjpel va jreun bis broen. I reëte sjtukker. Jeplógd. Koens va boere. D'r weëg inne pienzelsjtrich teëje d'r huevel eróp...
Rouw (aprilIII) Jroeës sjtong 't in de tsiedónk. D'r weerman danset bauw d'rbij. Mörje d'r ieëtsjte zóndieg in 't vrugjoar mit temperatoer boave de tswantsieg jraad. Evver pas in d'r middieg. D'r Hannes viert heem voet óp d'r fiets. 't Is nog frisj. De loeët wólkieg. Heë hat de winkterkleier aa. Lang bóks. D'r zommertrieko, jesjpaard mit zieëjele van d'r Jumbo bliet in de kas...	Teëje (aprilII) D'r Karl sjteet mit de óprófkaat um tse joa sjtimme i jen heng. Heë sjnapt 't nit. Woa jeet 't uvver? Woa mós e vuur zieë of teëje? De lu die teëje zunt, hoffe dat mieë wie drissieg prótsent van de lu sjtimme junt. Da hant ze ing kans um tse jewinne. Bij winniejer tselt 't zoeë wie zoeë nit. Dat is ejentlieg wat d'r Karl wil. 't Broecht vuur hem nit. De lu die teëje zunt, hant vuur die sjtimmerij jezörgd...	Aierwaech (aprilI) De kirch is jans vol. Al de Oeësterdaag. De lu kome jeer noa de kirch. Va wieë en zieë. Óch óp anger daag in 't joar. D'r pastoer in die kirch sjprikt hön aa. Leëvensech. Jenós van de jesjiechte. Mythe mieë wie fysica. Kraf van de rituele. Sjterkde van 't tsezame zieë. Plaatsj vuur perzeunlieg jeveul. D'r Joeëhan zingt jeer mit d'r kirchekoer. Zicher óp de jruetste fesdaag van 't joar...	Jouw waech (meëtsIV) D'r Joeëhan sjteet mit de heng i jen taesj vuur de vinster. Heë kiekt eroes. ''t Vrugjoar vingt aa,' zeët e. 'Jenauw in de Jouw waech. Dat kunt nit flot vuur.' Zieng vrauw zetst ing doeës mit aier óp d'r kuchedusj. Um tse verve. ''t Is óch nog volle mond.'..
I-leëve (meëtsIII) In d'r koer zunt vöal jong lu kome. Ze zinge jeer. Vinge 't vuural sjun um bijenee tse zieë. Meëdjer en jonge eëve aod. Ze zukke ziech. In de kirch zinge ze döks hön lidjer. Woa-i ze ziech heem veule. D'r pastoer hat doa oer vuur. Dat sjenkt vertrouwe. Óch dis joar veure ze de Passion óp. Drei daag de kirch jans bezatst. Ze lofe mit e jroeës kruuts durch de sjtroase...	Inne euro (meëtsII) In ’t bucherjesjef likt inne sjtabel bucher. Kingerbucher vuur inne euro. Me wil kinger an ‘t leëze krieje. Mieë wöad ziech eje maache um jedanke en jeveulens tse kanne vertselle. Wöad um moere aaf tse braeche. Um brugke tse bouwe. Ing welt mit lu die zörg hant vuur ee. Dis joar hat me ‘Oorlogswinter’ jekoaze. Van d’r Jan Terlouw...	Jediechte (meëtsI) Ins d’r mond kunt ’t Martha mit vrauwlu bijenee in inne wieëtsjafszaal óp d’r maat. Ze vertselle ziech jet en drinke ing tas kaffieë. Ze losse óch wal ins inne kome um jet tse vertselle uvver ’t ee en angert. Dizzen oavend hant ze jet bezóngesj. Inne hoeëglierer in de Hollendsje sjproach zal inne vuurdraag haode...	Sjien (fibberwaarII) De duur van de wieëtsjaf sjteet óp. Dr confetti kleëft an ’t jebun. De ballonge leëg jelofe. Raeste hange an d’r plavong. D’r wieët en zieng vrauw sjroebe. D’r vastelo-avend mit d’r beerjeróch de duur oes. De moeziek oes-jeklónke. De vasteloavendswólk voetjedraeve. Bis ’t nieëks joar. Wievöal daag nog?..
D’r helm (fibberwaarIII) De winktertsiet is nit ummer de sjunste tsiet um tse fietse. Dat vingt d’r Hannes. Zi-cher noen de kneie bij ‘m ópsjpille. ‘Auw knäok,’ zeët e dökser. Flotter kauw vingere en tsieëne. Went ’t vruust, lieët e dan óch d’r fiets sjtoa. En went ’t rent, jeet e zoeë wie zoeë nit mieë ’t hoes oes...	Sjaltjoar (fibberwaarIV) In de noabersjaf hat me al bauw vieëtsieg joar inne verain. Um tsezame feste tse viere. ’t Joar rónk. En wen ’t nuedieg is, vuur ee doa tse zieë. In de loof van de jaore is d’r verain jewase. Kinger van eldere woeëte mitjlied en bloave dat óch. Zoeëjaar kinger va kinger zunt noen d’rbij. Ee van de kinger, ’t Mart jong in ’t Hollendsj sjtoedere...	Poal (jannewaarIV) ’t Joar is flot umjejange. En ze hant nog winnieg tsiet. De vasteloavend vilt vrug dis joar. Wat junt ze dis joar doeë? De tswai breur. Aintseljenger. Ze zitse rónk d’r kuche-dusj. D’r Allewies en d’r Jean. Ze zukke jet um tse laache. In ing tsiet die um tse kriesje is. Vurriegs joar is d’r sjtóp nit van de sjnapsflesj jejange...	Meune (jannewaarV) Óp d’r dusj sjteet ing doeës mit sjlingere, ballónge, kloneköp. D’r Joeëhan sjteet óp de ledder. Hingt inne sjlinger óp. ’t Biela sjteet óp inne sjtool. Hilt e maskie vuur zie jezich. ‘Joeëhan kiek.’ D’r Joeëhan rauwelt jet. Heë hat ing sjpang in d’r mónk. ‘Sjlik die sjpang mar nit aaf.’...
Joeja (fibberwaarI) ‘D’r zóndiegmörje is de sjunste tsiet van de waech um tse fietse.’ Dat vingt d’r Hannes. Zicher in d’r winkter. De rouw sjprikt i sjtiltewöad. Alling hu nit. D’r vasteloavendszóndieg. Da vertrukt e sjpieëder. Heë wil jet va vasteloavendslóf óp-sjnoeve in de dörper. ...	Wónsj (jannewaarI) D’r Joeëhan leuft je-ermd mit zieng vrauw. Ze losse ’t hunke oes. De krisdaag hant ze hinger d’r ruk. Ze jenisse nog ummer de sjun jemuutlieje daag. Tsezame mit de famillieë. Noen sjteet ’t Nuijoar vuur de duur. Bij d’r hoarsjnieder sjteet jroeës óp de vinster jesjraeve ‘Vuurwerk’. Tusje de fesdaag lieët ziech bauw jinne de hoare sjnieë...	IPad (jannewaarII) D’r Joeëhan leëst de tsiedónk. Heë hat ’t vuursjtuk. Zieng vrauw ’t angert. Zoeë jeet dat ’t mörjens jemindlieg. Jidderinne leëst zie eje sjtuk en da toesje ze. Tsejeliecher-tsiet zunt ze noeëts oes-jeleëze. Dat is bij ing tsiedónk nit zoeë wiechtieg. Doa sjteet jenóg i um de tsiet tse völle bis d’r angere veëdieg is mit leëze...	Harelement (jannewaarIII) ’t Vingt aa tse reëne. D’r Joeëhan en zieng vrauw junt de kirch eri. D’r tsóg waor óp tsiet. Doarum hant ze ziech in e wieëtsjefje ing tas kaffieë kanne drinke mit e sjtuk appelkóch d’rbij. ’t Hat hön jesjmaat. Ze zetse ziech midde in de kirch. De tant Biela kunt neëver hön zitse. ’t Is e sjwester van d’r Joeëhan ziene pap...