Verhalen uit de lagere schooltijd in de jaren vijftig van de vorige
eeuw. Ik zat toen op de jongensschool Tharcisius in de Kerkraadse wijk Holz.

(laat u voorlezen!)

Karoeët

Óp 't veld ligke karoeëte. Inne janse hoof. D'r boer deed ze oes. 't Winktervoor vuur de dere. Die sjtunt noen in d'r sjtal. 't Mörjens viert d'r boer al vrug uvver 't lank.'t Is nieëvelieg.  D'r traktor kan me hure, mar nit zieë. In d'r herfs weëde de karoeëte oes-jedoa. D'r Al ziet e sjuk wieër in de sjtroas d´r Lei lofe. Heë ruft: 'Lei, zieste miech?'
D'r Lei drieënt ziech um. Flot sjneurt d'r Al e sjtuk voet. Óch d'r Lei sjneurt.
'Iech zien diech nit, mar iech huur diech wal.'
Óp d'r ek bliet d'r Al sjtoa. Heë ziet d'r Lei oes d'r nieëvel kómme. Deë deed jraad of e  teëje hem ópleuft.
'Iech hauw diech nit jezieë,' zeët d'r Lei.
Mit ing hank duit d'r Al tseruk.
'Iech diech óch nit.'
Tsezame lofe ze noa de sjoeël. Ieëtsjt zient ze nuuks. Da zient ze de poats lanksaam oes d'r nieëvel kome. Sjtimme klinke uvver d'r sjpieëlplai. Jonge sjneure rónk. Me ziet ze kome en óch werm versjwiende in d'r nieëvel. Ze hant de jruetste sjpas. Bis de sjel jeet. 't Sjpel in de wólke is aafjelofe. Inne janse daag liere. Braaf zieë. De jedanke d'rbij haode. An duur trukt d'r nieëvel lanksaam óp. Wen de sjoeël oes is, sjiengt an duur de zon. Noen kan me de karoeëte jód zieë. D'r hoof is jewase.
'Mörje is 't Tsint Martien,' zeët d'r Lei. 'Koom, vier zukke ós ing karoeët.'
D'r Al jeet mit. Ze lofe uvver 't nase veld. Leem bliet an hön sjong kleëve. Ónger an d'r hoof vinge ze ing jroeëse karoeët. D'r Lei raaft ze óp.
'Die neëme vier mit. Bij miech heem in d'r sjtal kanne vier ze oeshöale.'
D'r Lei dreët de karoeët. Mar almieëlieg weëd ze toch tse sjwoar. 't Letste sjtuk hat d'r Al ze in de heng. Jraad vuur 't hoes van d'r Lei kunt d'r Lou langs.
'Has te dienne kop in de heng,' laacht heë.
D'r Al bliet effe sjtoa.
'Dat zalste wal nog zieë wat dat weëd.'
In de jesjierkis van d'r Lei zienne pap vinge ze van al wat ze kanne broeche um e loach in de karoeët tse maache. Sjroevedrieënere, besele, metser. Mar wat ze óch broeche, 't vilt nit mit 't binnenste droes tse hoale. Jods-jedank kunt e broor van d'r Lei noa heem, d'r Jozef. Deë zitst óp ing hoeëjere sjoeël. En is jans sjterk. Heë hulpt hön. Ieëtsjt oeshöale. D'r boam bliet dri. Mit e mets sjniet e tswai löcher vuur de oge en ee vuur d'r mónk dri. In 't sjaos van de wirkbank vinge ze e sjtuk keëts. Die zetse ze óp d'r boam van de karoeët. An duur is 't al lanksaam duuster woeëde. In de kuche holt d'r Jozef e duus-je sjweëjele. De keëts weëd aajesjtaoche. Lanksaam lofe ze eroes. D'r Jozef mit de karoeët vuuróp. 't Lit sjiengt durch de löcher eroes. Ze junt uvver d'r hof noa 't vinster van 't woeëntsimmer. 't Sjwester zitst in inne sjtool tse leëze. D'r Jozef hilt d'r karoeëte-kop vuur de roeët. D'r Lei tiekt óp de roeët. 't Sjwester kiekt en jieët inne sjrai. De mam kunt d'r hof óp.
'Wat zuut uur an 't doeë?'
De jonge hant sjpas.
''t Is Tsint Martien mam.'
 Ze kiekt hön eënsj aa.
'Jank angere sjrekke, mar nit ós.'
D'r Jozef jieët d'r kop an d'r Lei.
'Ejentlieg móts te de jonge e klumpje jeëve, mam.'
De mam laacht.
'Óch dat nog.'
Ze jeet de kuche eri en holt ing rol Rang. Die brikt ze uvver. De jonge  krient allebei ing helf.
'Zets d'r kop mar hinger in d'r jaad.'
D'r Al kiekt noa d'r Lei.
'Mevrauw vier wille nog inne joa versjrekke.'
't Sjwester is noen óch an duur.
'Mar nit miech. Dat hat uur al jedoa.'
D'r Lei hat 't durch.
'Nae, jans flot effe bij d'r Lou.'
'Flot da, mar zoeë tseruk. 't Is al duuster.'
'Mam,' zeët d'r Jozef, ''t mós duuster zieë. Angesj zieste de keëts nit jód.'
Vuurzichtieg junt d'r Al en d'r Lei durch 't weëgs-je langs 't hoes. De karoeët is noen e sjtuk lieëter. De vlam flakkert. 't Keëtse-lit vilt óp de jezichter van de jonge. 't Ziet sjpannend oes. Ze hant de jruetste sjpas. Wen ze inne bejieëne róffe ze: 'Boe!'
De lu laache. Bij d'r Lou zetst d'r Lei d'r kop óp 't sjtuupje bij de vuurduur. D'r Al sjelt. Flot versjtaeche ze ziech hinger 't muursje neëver 't hoes. 't Doert effe. Da jeet de duur óp. 'Mam,' ruft d'r Lou, 'vier hant bezuk.'
Zieng mam kunt kieke.
'Ao, iech zien 't, Tsint Martien. Va wem zouw deë zieë?'
De jonge haode hinger de moer d'r oam i. D'r Lou jeet óp 't sjtuupje sjtoa.
'Iech wees va wem deë is.'
'Wenste dön zies Lou, zeëste mar dat ze e klumpje hant verdeend.'
Flot kome d'r Lei en d'r Al hinger de moer oes. De mam laacht en jeet eri. D'r Lou ruft heur noa.
'Krien iech óch e klumpje?'
'Doe has jinne kop jemaad.'
D'r Al wiest noa d'r Lou.
'Mar hat waal inne kop deë dróp liecht.'
D'r Lou kiekt e bis-je zoer, mar mós toch drum laache. De mam kunt tseruk.
'Hei, jet um tse knauwele.'
De tswai jonge lofe noa heem. Hu sjteet d'r kop bij d'r Lei in d'r jaad. Mörje jeet heë noa d'r Al. Deë hat óch e sjwester um tse sjrekke. Ze vräue ziech al.