Verhalen uit de lagere schooltijd in de jaren vijftig van de vorige
eeuw. Ik zat toen op de jongensschool Tharcisius in de Kerkraadse wijk Holz.




(laat u voorlezen!)

 

't Peëd


't Peëd van d'r bekker sjteet in d'r sjtal. 't Hinnikt en huit mit de hoeve teëje de hootsere wand van 't hok. D'r Pee sjteet mit d'r Wiel en d'r Tien bij de duur. De ungesjte helf is tsouw. De anger helf is óp. Ze kieke eri.
''t Peëd is krank. 't Hat koeliek. Dat deed pieng. D'r dokter kunt dierek. Deë jieët ing sjpriets.'
D'r Tien wil 't besser kanne zieë. Heë sjtikt d'r kop jet wieër d'r sjtal eri. D'r Pee trukt hem tseruk.
'Nit doeë. Dat is jevierlieg. E peëd kan diech doeëd treëne.'
D'r bekker kunt d'r hof óp.
'Jonge jut an zie.'
 Óch d'r dokter kunt. Heë dreëgt ing taesj. De duur piept. De tswai manslu junt eri. D'r bekker keurt 't deer.
'Ziech mar braaf.'
't Doert effe vuurdat d'r dokter de sjpriets kan zetse. De vinster jeet óp. De mam van d'r Pee kiekt eroes.
'Uur móst hei voet joa. 't Peëd hat rouw nüedieg. Jut hinge bij de kaar sjpieële.'
De jonge lofe hinger d'r Pee aa. De kaar sjteet an de anger zie van d'r hof. Neëver de bekkerij. Ze klömme óp d'r bók. D'r Pee deed jraad of e de lieng vas hat.
'Hop peëd!'
'Iech zien jee peëd,' zeët d'r Tien.
'Joawaal, d'r Wiel. D'r Wiel is 't peëd.'
'Ao joa dat sjtimt.'
D'r Tien duit teëje d'r Wiel.
'Jank d'rvuur lofe. In 't tsirkes woats te óch peëd.'
'Mar doa hauw iech jing kaar hinger miech. Die is miech vöal tse sjwoar um tse trekke.' 'Sjtel diech nit aa. Has te die koad nog?'
Jesjrókke kiekt d'r Wiel noa d'r Tien.
'Wie meenste?'
'Doa hauws toch zoeng sjun koad?'
'Ao.... die han iech urjens heem ligke.'
'Ao... heem, nit bij 't Hennie,' laacht d'r Pee. 'Jank ze hoale, da kanne vier mit de kaar 't broeëd rónkbringe.'t Peëd is ja krank.'
D'r Wiel wil uvver jet angesj kalle. Heë veult dat ze hem vuur d'r jek wille haode. Durch de vinster ziet heë d'r kneët van d'r bekker. Deë rolt deeg oes.
'Weëd dat 't broeëd vuur mörje?'
'Nae, dat weëd 't mörjensvrug ummer jebakke. Noen jeet 't jebeks in d'r oave.'
D'r Wiel sjpringt van de kaar aaf en jeet vuur de vinster van de bekkerij sjtoa.
'Wienieë junt ze printe bakke? D'r Tsinterkloas kunt bauw.'
D'r Pee kunt neëver hem sjtoa.
'D'r Tsinterkloas besjteet nit.'
Vanaaf de kaar ruft d'r Tien: 'Of d'r Tsinterkloas bejsteet of nit. Dat maat miech nuuks oes. Iech wees waal dat de printe sjmaache.'
Heë deed jraad of heë de lienge van 't peëd in de heng hat.
'Hop hop. Lofe!'
'Tien. Doa is jee peëd vuur de kaar,' zeët d'r Pee.
D'r Wiel drieënt ziech um.
'Joawaal, 't peëd van d'r Tsinterkloas.'
D'r kneët klopt teëje de roeët. Hij winkt dat ze eri mósse kome. Óch d'r Tien sjpringt van de kaar. In de bekkerij ruucht 't noa zussiegheet. Zoeëwie alling in ing bekkerij ruche kan. D'r kneët hat ing bekkesjmutsj óp. E wies hemme en ing blauw bóks mit wiese sjtrefe aa. 't Is werm. Van d'r dusj pakt heë ing haffel raeste van jebakke plets-jer. Heë sjtikt zieng wiese meël-heng oes. De jonge pakke jet droes.
'Noen noa heem. 't Weëd al duuster.'
D'r Tien duit ziech als ieëtsjte jet in d'r mónk.
'Hat uur e peëd vuur mörje,' knwauwelt e.
'Nae, d'r bekker en iech vare óp d'r fiets 't broeëd rónk. Dat jeet in inne jroeëse körf.'
D'r Pee wiest noa d'r Wiel.
'Vier hauwe angesj wal e peëd.'
Flot jeet d'r Wiel eroes.
'Bis mörje.'
Hinnekend leuft d'r Tien hinger hem aa. Óppen sjtroas junt de lampe aa. Vuurdat d'r Wiel heem aa sjelt kiekt e bij 't Hennie in d'r jaad. Doa is 't noen tse sjpieë vuur um jet tse zieë. Mar me wees noeëts. Verzukke kans te ummer. Effe kiekt e durch d'r droad. Heë weul wal d'r Sjwatse Piet zieë. Da koeët e 't Hennie jet in d'r sjong doeë. De zon jeet oranjeroeë ónger. De loeët kank wal i brank sjtoa. Zieng mam deed de duur óp.
'Kiek mam. De loeët brent.'
'Joa Wiel, iech zien 't. D'r Tsinterkloas is printe an 't bakke.'
Mit jroeëse oge en d'r mónk óp sjtaart d'r Wiel noa de loeët.
'Dat mós ing jroeëse bekkerij zieë.'
'Joa, doa weëde printe vuur alle braaf kinger jebakke.'
Braaf wil heë wal zieë um printe tse krieje.
Doamit weëd hu aajevange.