Verhalen uit de lagere schooltijd in de jaren vijftig van de vorige eeuw. Ik zat toen op de jongensschool Tharcisius in de Kerkraadse wijk Holz.

(laat u voorlezen!)

Kets-jer

't Hat jevrore. De sjtroas noa de sjoeël is wies oes-jesjlage. In de drieën is 't zoeëjaar jlat. D'r oam kan me zieë.
'Kiek, iech pief,' zeët d'r Lou.
D'r Lei deed hem noa. In de zief likt ies.  D'r Al deed jraad of e sjaatst. Heë hilt de heng óp d'r ruk. Häosje haode ze jód werm. 't Zunt wante. De jonge hant mutsje uvver de oere jetrókke. Sjalle um d'r haos jeknubd. Ze vermaache ziech mit d'r ieëtsjte winktermörje van 't joar. D'r Wiel kunt d'rbij sjtoa.
'Kiek ins wat iech al in d'r sjong han vónge?'
Heë lieët inne sjokkelade kikker zieë. Deë is verpakt in  zilverpapier. Inne kikker is dróp jemoald. D'r Al hilt óp mit sjaatse.
'D'r Tsinterkloas kunt doch zóndieg ieëtsj.'
'Joa, mar doa zunt al Piette hei. Iech han d'r sjong ópjezatsd en lidjer jezónge.'
D'r Lei hilt ing hank an 't oer van d'r Lou en fluustert jet. D'r Lou sjud mit d'r kop.
'Wat maat 't oes, weë deë kikker in d'r sjong deed. Iech zets 'm sjtrak óch óp.'
D'r Al treënt mit d'r hak van d'r sjong óp 't ies. Sjtuks-jer sjpringe d'rva. Doa is e laoch in 't ies. Wasser kunt d'r durch.
'Doe darfs deë kikker wal nit óppen sjoeël aese.'
'Nae, dem aes iech ónger sjpieëltsiet.'
D'r Lou deed inne kikker noa.
'Kwaak, kwaak. Zoeë zitst doe noa de sjpieëltsiet in de klas. Ziech mar vroeë dat ste nit bij miech in de klas zitst. De Tsiem sjnapt diech bij de oere. Mit d'r kop bij hem tusje de bee en mit d'r kuul óp d'r boam. Heë neumt dat 't flesje. Dat is inne trommekuul. Bij sjwoar sjtroaf kries te ze mit de dikke zie van d'r kuul. En angesj mit de sjmaal zie.'
D'r Wiel trukt e zoer jezich.
'Bij dem wil iech nit in de klas zitse. Lou, is 't woar dat heë drop sjnuutst?'
'Joa, kets-jer. Tute vol sjwatse kets-jer.'
'Dat is waal nit ierlieg. Vier darve nit sjnuutse in de klas en heë waal.'
'Los hem dat nit hure.'
'Sssjt, sjtil,' d'r Al hilt ing hank vuur d'r mónk. 'Doa kunt de dikke Tsiem óp d'r fiets.'
Heë hat 't nog nit jezaad, of de Tsiem roetsjt in de drieën voet. Inne helle sjlaag. Doa likt de Tsiem mit zie janse jewieët óppen eëd. De jonge dunt ziech alle muite um nit tse laache. Ze krient pieng in 't jezich d'rva. De Tsiem kiekt de jonge wus aa, mar zeët nuuks. Mit inne roeë kop sjravelt heë ziech reët. Neëver de fiets leuft e noa de sjoeël. Heë trukt mit e bee. Went e durch de sjoeëlpoats jeet, vange de jonge aa tse laache. De Tsiem kan hön doch nit mieë hure. De troane rolle hön uvver de bakke. D'r Lou sjtikt bauw.
'Doa is e laoch in d'r makkedam.'
Va sjpas sjpringt d'r Al in de loeët.
'Wen d'r Sjwatse Piet ós huet krient vier nuuks in d'r sjong.'
'Maat miech nuuks oes. Deë sjlaag van de Tsiem is zoeëjet wie inne sjokkelade kikker.'
D'r Wiel pakt nog ins d'r kikker.
'Noen hant vier alle veer jet in d'r sjong  kraeje. D'r sjlaag van de Tsiem.'
'Paas mar óp Lou,' zeët d'r Lei, 'datste in de klas nit aavings tse laache.'
'Da zaan iech dat miech jet aan de vus kietelt.'
'Wat da?'
'Lei, iech han jet in d'r sjong kraeje. En witste wat? Kets-jer. Die zitse nog dri.'
De jonge vange werm aa tse laache. Uvver d'r sjoeëlplai klinkt de ieëtsjte sjel. Ze sjneure flot noa de sjoeëlpoats. Nog ing sjel kanne ze laache. Noa sjoeël junt ze werm wieër.

Kets-jer

't Hat jevrore. De sjtroas noa de sjoeël is wies oes-jesjlage. In de drieën is 't zoeëjaar jlat. D'r oam kan me zieë.
'Kiek, iech pief,' zeët d'r Lou.
D'r Lei deed hem noa. In de zief likt ies.  D'r Al deed jraad of e sjaatst. Heë hilt de heng óp d'r ruk. Häosje haode ze jód werm. 't Zunt wante. De jonge hant mutsje uvver de oere jetrókke. Sjalle um d'r haos jeknubd. Ze vermaache ziech mit d'r ieëtsjte winktermörje van 't joar. D'r Wiel kunt d'rbij sjtoa.
'Kiek ins wat iech al in d'r sjong han vónge?'
Heë lieët inne sjokkelade kikker zieë. Deë is verpakt in  zilverpapier. Inne kikker is dróp jemoald. D'r Al hilt óp mit sjaatse.
'D'r Tsinterkloas kunt doch zóndieg ieëtsj.'
'Joa, mar doa zunt al Piette hei. Iech han d'r sjong ópjezatsd en lidjer jezónge.'
D'r Lei hilt ing hank an 't oer van d'r Lou en fluustert jet. D'r Lou sjud mit d'r kop.
'Wat maat 't oes, weë deë kikker in d'r sjong deed. Iech zets 'm sjtrak óch óp.'
D'r Al treënt mit d'r hak van d'r sjong óp 't ies. Sjtuks-jer sjpringe d'rva. Doa is e laoch in 't ies. Wasser kunt d'r durch.
'Doe darfs deë kikker wal nit óppen sjoeël aese.'
'Nae, dem aes iech ónger sjpieëltsiet.'
D'r Lou deed inne kikker noa.
'Kwaak, kwaak. Zoeë zitst doe noa de sjpieëltsiet in de klas. Ziech mar vroeë dat ste nit bij miech in de klas zitst. De Tsiem sjnapt diech bij de oere. Mit d'r kop bij hem tusje de bee en mit d'r kuul óp d'r boam. Heë neumt dat 't flesje. Dat is inne trommekuul. Bij sjwoar sjtroaf kries te ze mit de dikke zie van d'r kuul. En angesj mit de sjmaal zie.'
D'r Wiel trukt e zoer jezich.
'Bij dem wil iech nit in de klas zitse. Lou, is 't woar dat heë drop sjnuutst?'
'Joa, kets-jer. Tute vol sjwatse kets-jer.'
'Dat is waal nit ierlieg. Vier darve nit sjnuutse in de klas en heë waal.'
'Los hem dat nit hure.'
'Sssjt, sjtil,' d'r Al hilt ing hank vuur d'r mónk. 'Doa kunt de dikke Tsiem óp d'r fiets.'
Heë hat 't nog nit jezaad, of de Tsiem roetsjt in de drieën voet. Inne helle sjlaag. Doa likt de Tsiem mit zie janse jewieët óppen eëd. De jonge dunt ziech alle muite um nit tse laache. Ze krient pieng in 't jezich d'rva. De Tsiem kiekt de jonge wus aa, mar zeët nuuks. Mit inne roeë kop sjravelt heë ziech reët. Neëver de fiets leuft e noa de sjoeël. Heë trukt mit e bee. Went e durch de sjoeëlpoats jeet, vange de jonge aa tse laache. De Tsiem kan hön doch nit mieë hure. De troane rolle hön uvver de bakke. D'r Lou sjtikt bauw.
'Doa is e laoch in d'r makkedam.'
Va sjpas sjpringt d'r Al in de loeët.
'Wen d'r Sjwatse Piet ós huet krient vier nuuks in d'r sjong.'
'Maat miech nuuks oes. Deë sjlaag van de Tsiem is zoeëjet wie inne sjokkelade kikker.'
D'r Wiel pakt nog ins d'r kikker.
'Noen hant vier alle veer jet in d'r sjong  kraeje. D'r sjlaag van de Tsiem.'
'Paas mar óp Lou,' zeët d'r Lei, 'datste in de klas nit aavings tse laache.'
'Da zaan iech dat miech jet aan de vus kietelt.'
'Wat da?'
'Lei, iech han jet in d'r sjong kraeje. En witste wat? Kets-jer. Die zitse nog dri.'
De jonge vange werm aa tse laache. Uvver d'r sjoeëlplai klinkt de ieëtsjte sjel. Ze sjneure flot noa de sjoeëlpoats. Nog ing sjel kanne ze laache. Noa sjoeël junt ze werm wieër.