steenkool

 't Sjwats laoch is ing fantasie-jesjiechte i mieëdere dele.


Deel achtsing


(laat u voorlezen!)


Mörje


't Iris is vrug wakker. 't Hat ing ónrui-ieje naat jehat. 't Hoeët de hoeve van e peëd. En vólt d'r Ielja bij ziech óp d'r sjoeës. Het wil 'm tseruk han. Da vingt het óch ziene man tseruk. Doa jeleuft 't vas i. Dizze mörje jeet 't vrujjer de duur oes dan óp anger daag. Bij 't bekkesj-jesjef is 't sjtil. De duur is nog jesjlaose. 't Iris jeet hingenum. 't Leuft langs de bekkerij. Went 't durch de vinster eri kiekt, ziet 't d'r bekker. Heë sjtreuft ziech jraad 't blauwwies jesjtriefd bekkerhemme aa. De oge van 't Iris weëde jroeëser. 't Wees nit wat 't ziet. Heë hat helpe um de bóks vas tse haode. Helpe! 't Iris kan 't wal keëke. Helpe! Zies te noen. Deë is óch inne van dön. Flot leuft 't tseruk noa de duur van d'r winkel. D'r bekker darf nit wisse, wat het jezieë hat. Jedóldieg waat 't bis de duur óp jeet. Óngertusje zunt nog jet lu bij d'r winkel kome sjtoa. Jinne zeët jet. Ze wade sjtil bis de vrauw van d'r bekker de duur ópmaat.
'Jóddemörje,' jrust de vrauw van d'r bekker.
'Jóddemörje,' jrusse ze tseruk.
Ing vrauw leuft hinger 't Iris. Ze fluustert 'mummie'. 't Iris kan 't jraad hure. Het drieënt ziech um. Ze kieke ziech effe aa.
'Helpe,' fluustert 't Iris flot.
De vrauw knikt. De lu weëde van  broeëd verzieë vuur de nuie daag. Óp de tuut van de vrauw hat 't Iris 't adres van 't Echna jesjraeve. Ze kiekt d'rhin en duit ziech de tuut flot in de taesj. Oane ziech aa tse kieke jeet ze eroes.
'Adieë en bedankt,' zeët de vrauw van d'r bekker.
'Adieë,' zeët de vrauw.
D'r janse daag is 't e kome en joa va lu vuur broeëd. E paar moal mós 't Iris nui broeëd in de bekkerij hoale. Wen 't d'r bekker ziet, is 't jraad of 't durch 't hemme de helpe zieë kan. 't Oavends zunt nit alle broeëde verkoat. Dat is jemindlieg zoeë. 'Dat broeëd is vuur de
dere,´ hat de bekkesjvrauw wal ins vertseld. ´t Iris hat ziech doabij nuuks aafjevraogd. Mar  noen wie ´t die helpe van d´r bekker jezieë hat, tswiefelt ´t doa aa. Vuurdat ´t noa heem jeet, leuft ´t bij ´t  Echna langs. Hinger ziech hüet ´t inne vóssjrit. ´t Iris kiekt um. Het ziet de vrauw va dizze mórje in ´t jesjef. Ze zage jee woad teëjenee. Sjwiejend lofe ze durch. De vrauw bliet e sjtuk hinger ´t Iris. Wen t ´t aajselt, maat ´t Echna zofort de duur óp. De vrauw kunt flot hinger ´t Iris aa óch eri. ´Iech bin ´t Elina. Uur hauwt ´t in ´t jesjef uvver de tuut. Nit de tuut van ´t broeëd. Die anger. Mienne man hauw helpe kraeje. Heë verzatsd ziech teëje
d´r Arche. Heë kroog nog ing kans. Lu mit helpe mósse vuur d´r Arche sjpikkelere. Angesj maache ze inne mummie va hön. Miene man wool nit sjpikkelere. Heë hat ´t miech nog kanne vertselle. Bis de tuut jong. Doe koam heë nit mieë heem.´
Ze lofe mit ´t  Echna ´t tsimmer eri. Doa zitst óch de vrauw die letst mit ´t Echna vuur de etalaasj van ´t jesjef sjtong. Het sjteet óp en jieët ´t Iris en ´t Elina ing hank.
´Iech bin ´t Marcha. Miene pap en man zunt in ´t laoch blaeve. Iech koog óch jeld vuur broeëd van d´r Arche. Mar iech moeët waal noa d´r berg kome. Ing tsiet han iech dat jedoa. Bis iech ´t hoeët va diech Iris en d´r Ielja. D´r jong oane littseeche. Iech daat die kanne miech helpe. Iech bin nit mieë noa d´r berg jejange. In die naat koam e peëd noa mie hoes. Iech zoog durch inne sjliets in de jardieng. Wits te weë óp dat peëd zoos? Deë man va bij diech teëjenuuver. Heë woar jewikkeld in inne mummie.´
´t Iris kiekt de angere vrauwlü mit jroeëse oge aa. ´´t Weëd miech ummer duudliejer. Iech bin hu óch hinger jet kome. D´r bekker woa iech wirk hat óch helpe. Deë wirkt vuur d´r Arche. Zie broeëd, doa passeert jet mit. Vier mósse zörje dat vier nog mieë vrauwlü vinge. Da junt vier tsezame noa ´t Sjwats laoch. Mörje vange vier aa. Uvverdaag kome toch jing peëd. Róf ´t rónk. ´Vrauwlu van ´t Sjwats laoch sjtut óp!´  En bring ze noa de etalaasj van
d´r bekker. Bis mörje. Sjlof jód.´
Ee vuur ee junt ze bij ´t Echna eroes. En zoeë flot wie meuglieg noa heem. Die naat hure ze werm e peëd durch de sjtroase. Mar ze hant jinne floep mieë. Mörje. Joa mörje!